Voorzitter Europese Commissie ziet pad naar brexitdeal: ‘Optimisme is gerechtvaardigd’

Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen ziet "een paadje" richting een Brexitdeal en is voorzichtig positief. "We hebben bij de meeste kwesties een weg vooruit gevonden", zegt ze. Al blijft "de discussie over visserij nog erg moeilijk". Von der Leyen sprak woensdag het Europees Parlement bij over de laatste ontwikkelingen.

De onderhandelingen over de toekomstige betrekkingen tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk verlopen tot nu toe moeizaam, maar de tijd raakt op. De Britse premier Boris Johnson waarschuwde vorige week dat er een "grote kans" is dat onderhandelingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie over een handelsverdrag mislukken.

"De komende dagen zijn beslissend", onderstreepte Von der Leyen, nu de jaarwisseling in zicht komt en dus het moment dat het VK zich niet langer aan de Europese regels houdt. Ook al "weet ik dat ik dat eerder heb gezegd en dat deadlines keer op keer zijn gemist".

Er zijn nog twee grote vraagstukken, bevestigt Von der Leyen. De EU-onderhandelaars en de Britse onderhandelaars boeken voortgang over het waarborgen van eerlijke concurrentie wanneer de Britten de Europese interne markt op 1 januari verlaten. Ook de onenigheid over het toezicht op de afspraken is goeddeels opgelost, zegt Von der Leyen.

'Reden voor optimisme'

Diplomatiedeskundige Robert van de Roer vindt de uitspraken van Von der Leyen reden voor voorzichtig optimisme. "Als je het vergelijkt met een week geleden, is het absoluut een stap vooruit. Ik sprak een topdiplomaat, die zei: optimisme is gerechtvaardigd", zegt Van de Roer in Goedemorgen Nederland op NPO 1. "Maar we moeten voorzichtig blijven, want er moeten nog veel visjes worden toebedeeld. Dat is letterlijk zo, want visserij is nog steeds een probleem."

Maar er zijn stappen vooruit gezet, weet Van de Roer. "Vooral op het punt: hoe krijg je nou gelijke toegang tot elkaars markt en hoe krijg je eerlijke concurrentie. Dus op zichzelf betekenen die woorden van Von der Leyen wel iets. Ze kan dit niet zomaar zeggen en heeft een basis nodig waarop ze zich baseert."

'Raamwerkrapport'

Definitief is nog altijd niets, weet Van de Roer. "Het is nog geen 31 december, maar dit is op zichzelf een belangrijke stap. Zeker als je het vergelijkt met een week geleden toen Boris Johnson in Brussel was en dat behoorlijk dramatische diner had met Von der Leyen."

Van de Roer sluit niet uit dat er extra tijd wordt gekocht. "Als ze eruit komen kunnen ze heus nog wel een formule verzinnen waardoor ze extra tijd kopen in het nieuwe jaar om de puntjes op de i te zetten. Het gaat er nu om dat je op hoofdlijnen een raamwerkrapport kunt krijgen. Dan komt de latere invulling vanzelf, daar ben ik optimistisch over", aldus de diplomatiedeskundige.

'Big buzz'

Volgens politiek redacteur Nicholas Watt van BBC Newsnight stevenen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie af op een handelsovereenkomst die brexitaanhangers tevreden zal stellen. Dat meldde hij dinsdag op Twitter.

Watt spreekt van een "big buzz" onder Britse parlementsleden omdat de partijen tot een akkoord lijken te komen. Hij zei daarbij dat eurosceptici gerustgesteld zullen zijn.

1 januari écht Brexit

Op 1 januari eindigt de overgangsfase na de Brexit. Nu zijn de Britten nog grotendeels aan afspraken van de Europese Unie gebonden. Als er voor die datum geen handelsverdrag is, valt de handel terug op de regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Die zijn zeer ongunstig voor het Verenigd Koninkrijk.

LEES OOK: Minister Hoekstra: Brexit is goed nieuws voor Moskou en Beijing, maar ramp voor Nederland