Defensie heeft meer geld nodig: ‘Krijgsmacht kan grondwettelijke taken niet meer uitvoeren’

De defensiebegroting is vandaag hoofdonderwerp van debat in de Tweede Kamer. Na jarenlange bezuinigingen trekt het kabinet de portemonnee: er gaat 11,5 miljard euro extra per jaar naar Defensie. Dat lijkt veel geld, maar het is niet genoeg om Nederland voldoende te beschermen in tijden van nood.

"Eigenlijk is dat per dag per persoon 1,75 euro om ons veilig te houden", zegt CDA-Kamerlid Martijn van Helvert in Goedemorgen Nederland op NPO 1. "En voor die 1,75 euro verwachten we dat Nederland veilig, dat verkeerde mensen het land niet binnenkomen en sturen we ook onze vrouwen en mannen naar gevaarlijke gebieden om daar mensen te helpen", aldus Van Helvert. "En dat is eigenlijk relatief erg weinig."

Hoofdtaken

Defensie heeft drie grondwettelijke hoofdtaken: het beschermen van ons eigen grondgebied en dat van bondgenoten, het helpen met het handhaven van wereldvrede en het land te beschermen bij rampen. In de 'toekomstvisie' van minister Ank Bijleveld en staatssecretaris Barbara Visser van Defensie concludeerden zij al dat dit bedrag niet voldoende is. Er wordt daarin zelfs gesproken over 13 tot 17 miljard euro extra per jaar, nog bovenop die 11,5 miljard euro.

Oud-generaal Ton van Loon benadrukt dat Defensie in de afgelopen jaren te veel uitgedund is door de bezuinigingen. "Defensie probeert bij alles wat ze kan om bij te dragen aan een voor Nederland toch een bijzonder grote crisis", zegt hij. De planningscapaciteit van Defensie is tijdens de coronacrisis goed terug te zien, zoals bij massaal opgezette teststraten, aldus Van Loon. "Je moet zorgen dat je als land in staat bent om met die crisis om te gaan, en daar heb je onder andere ook een capabele krijgsmacht voor nodig. Met deze krijgsmacht kunnen we onze grondwettelijke taken niet meer uitvoeren."

Dreiging

Maar wat of wie hebben wij hier in Nederland dan te vrezen? "Het is aan verschillende kanten rondom Europa heel onrustig", zegt Van Helvert. "Er proberen mensen binnen te komen, of we proberen aan de randen van Europa onrust te bestrijden." Dichter bij huis zien we Russische onderzeeërs in onze "mooie Noordzee", zegt de CDA'er. "Die kijken daar echt naar wat voor informatie ze weg kunnen tappen vanuit Nederland."

Verder is er nog de dreiging in de Zuid-Chinese Zee, waar China een aantal handelsroutes dreigt te blokkeren die ook voor Nederland heel belangrijk zijn. "En dan heb ik nog niet gehad over het deel van ons koninkrijk dat aan de andere kant van de oceaan ligt", zegt hij. "Dus er is voor Nederland best wel veel werk te verrichten."

'Best matige Europese samenwerking'

Niet alle problemen binnen Defensie zijn opgelost met een zak geld. Zo kan de samenwerking binnen Europa beter. Van Helvert noemt die op dit moment "best wel matig". "Als je alle defensiebudgetten van Europese landen bij elkaar legt, geven we veel meer uit aan Defensie dan bijvoorbeeld Rusland. Toch slaan we hier met zijn allen in Europa een deuk in een pakje boter als we echt met de Russen zouden moeten knokken."

Dat kan dus beter, maar een Europees leger ziet de CDA'er absoluut niet zitten. "Ieder doet het helemaal voor zich en voor een deel willen we dat ook. We willen niet dat Brussel ons gaat vertellen waar iemand uit Nederland heen moet. Maar je zou wel kunnen zeggen: zullen we het iets meer kunnen coördineren."

LEES OOK: Minister Bijleveld van Defensie: ‘Buitenlandse invloed op Nederlandse verkiezingen’