VN: landen moeten IS-vrouwen en kinderen terughalen

De Verenigde Naties doen een dringend beroep. Zij vinden dat landen hun inwoners die vastzitten in de Koerdische kampen in Syrië moeten ophalen. Het gaat dan vooral om kinderen en vrouwen van gesneuvelde of gevangen strijders van de radicaalislamitische IS. Onder hen zijn ook Nederlanders.

De zogenoemde Hoge Commissaris voor de Rechten van de Mens van de VN, Michelle Bachelet, wijst op de benarde situatie in de overvolle kampen. Ook vreest ze voor extra problemen door het coronavirus.

De oproep komt een dag na berichten dat Frankrijk opnieuw een groep IS-kinderen uit Syrië heeft opgehaald. Vorig jaar namen de Fransen ook twee Nederlandse IS-weeskinderen mee.

"Maar het feit blijft dat duizenden mensen, voornamelijk vrouwen en kinderen, niet kunnen terugkeren naar hun land van nationaliteit of afkomst", stelt VN-gezant Bachelet. Het gaat onder anderen om bijna 58.000 kinderen uit meer dan zestig landen. Meer dan 8000 van deze kinderen komen niet uit Syrië of buurland Irak. In totaal zitten ongeveer 90.000 Syriërs, Irakezen en anderen met veronderstelde familiebanden met jihadisten vast in de kampen, aldus de VN.

'Staten zijn verantwoordelijk voor al hun onderdanen'

Bachelet benadrukt dat staten verantwoordelijk zijn voor al hun onderdanen. Sommige landen vrezen echter met de repatriëring mogelijke IS-terreur te importeren. Maar de VN-commissaris benadrukt dat landen daar zelf wat aan kunnen doen.

"Zodra mensen naar huis zijn teruggekeerd, kunnen staten beginnen met rehabilitatie en reïntegratie, evenals onderzoek en, indien nodig, vervolging", zei Bachelet. "Veel landen van herkomst hebben robuuste strafrechtsystemen die in staat zijn om eerlijk en effectief degenen te onderzoeken en te vervolgen tegen wie er voldoende bewijs is van crimineel gedrag."

Daarentegen dreigt het willens en wetens achterlaten van onderdanen ook nog eens contraproductief te zijn, aldus Bachelet. "De wanhopige omstandigheden in deze kampen bieden extremistische of terroristische groeperingen zoals IS vruchtbare grond om het lijden van mensen te gebruiken als middel om ze te rekruteren", aldus Bachelet. "Het is volkomen legitiem voor staten om rekening te houden met de nationale veiligheidsoverwegingen, maar deze kunnen niet ten koste gaan van de bescherming van de mensenrechten."

Nederland

Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) noemde de situatie in Noordoost-Syrië vorige week ‘nog steeds complex’. Er zouden inmiddels wel stappen zijn gezet om Syriëgangers te helpen met terugkeer. Daarvoor is gesproken met het Rode Kruis, de Verenigde Staten, de Iraakse autoriteiten en met vertegenwoordigers van de SDF.

Het kabinet heeft echter altijd ingezet op vervolging in de regio. De Syriëgangers vormen een gevaar voor de nationale veiligheid, vinden ze.

LEES OOK: ‘Mocht Nederland IS-vrouwen gaan ophalen, vist gevluchte groep achter het net’