Canon van Nederland na veertien jaar vernieuwd: ‘Geeft inzicht over fouten die wij hebben gemaakt’

De Canon van Nederland, het chronologische overzicht van de geschiedenis van Nederland, is vernieuwd. Alle teksten van de vijftig uit 2006 stammende vensters zijn herschreven. Tien vensters uit de oude canon zijn verdwenen. Daarvoor in de plaats kwamen tien nieuwe onderwerpen. Zo heeft minister van Staat Marga Klompé (1912 - 1986) de naoorlogse premier Willem Drees (1886 - 1988) vervangen.

De vernieuwde canon is maandag in Arnhem gepresenteerd aan onderwijsminister Ingrid van Engelshoven. In totaal is er een jaar aan de nieuwe versie gewerkt. "Het is best wel intensief om zo'n nieuwe canon op te zetten", aldus hoogleraar Moderne Nederlandse Geschiedenis James Kennedy, voorzitter van de commissie die de oude canon herijkte. "Wij zijn ook erg benieuwd wat de reacties zijn. Maar wij hebben enorm veel plezier gehad om na te denken hoe de canon anders kan zijn", vertelt hij in Goedemorgen Nederland.

Kennedy benadrukt dat de nieuwe canon niet beter is, maar wel anders. "Toen universiteitshoogleraar Frits van Oostrum de eerste canon in 2006 samenstelde, was er nog geen sprake van een Brexit of aardgasproblemen in Groningen. Michiel de Ruyter werd nog onbekommerd zeeheld genoemd. De hedendaagse samenleving kijkt ook anders aan tegen bijvoorbeeld gender of diversiteit."

'Te weinig vrouwen in canon'

Nadat de eerste Canon van Nederland in opdracht van de Nederlandse staat het licht zag, kwam er nogal wat kritiek. Zo vonden critici dat vrouwen te weinig aan bod kwamen. Anderen meenden dat de canon wel erg op het gewest Holland was geïnspireerd. "Limburg is niet eens een voetnoot in de Nederlandse geschiedenis", aldus die provincie destijds. Ook zou er meer aandacht moeten zijn voor de 'schaduwkanten' van de Nederlandse geschiedenis.

Dus zijn nu meer vensters geschreven vanuit een voor die tijd belangrijke vrouw, zoals Marga Klompé, die de eerste Algemene Bijstandswet op haar naam schreef. De canon eindigt nu met een foto van het vrouwenvoetbalteam in het nieuwe venster Het Oranjegevoel. De regio krijgt aandacht in onder andere de vensters Kolen en Gas en Jeroen Bosch. Suriname en de Nederlandse Antillen hebben twee eigen vensters gekregen.

Ook zijn de excuses die koning Willem-Alexander in Indonesië maakte opgenomen in een venstertekst. "Maar er zullen nu weer groepen zijn die zich niet herkennen. De geschiedenis staat niet stil. Daarom zou de canon elke tien jaar herijkt moeten worden", aldus Kennedy.

'Commissie zonder politieke sturing'

Vorig jaar was er een discussie over de canon, blikt VVD-kamerlid Zohair el Yassini terug in Goedemorgen Nederland. "Minister van Engelshoven gaf de commissie de opdracht en stelde dat er voor bepaalde zaken meer aandacht voor moest zijn. Daar zijn wij al VVD opgestaan en hebben wij gezegd: het is de bedoeling dat de commissie zonder politieke sturing hun werk kan doen. Wat je niet wil is dat de geschiedenis, de canon, de speelbal wordt van de politiek. Dan doe je de samenleving echt tekort. Toen hebben wij met wat andere partijen de minister opgeroepen om zich weg te houden van politieke sturing en deze deskundigen de ruimte te geven om te komen tot met een vernieuwde canon."

De Canon van Nederland wordt veel gebruikt in het primair en voortgezet onderwijs. "De canon is een belangrijke basis voor het lespakket op school, wat voor lessen kinderen krijgen over de geschiedenis. Omdat het een belangrijke basis is, is het vandaag ook een belangrijke dag dat de herijking naar buiten komt", aldus El Yassini. "Dat zal toekomstige generaties uiteindelijk ook meer inzicht geven over het verleden en de fouten die wij hebben gemaakt zodat wij die in de toekomst niet meer gaan herhalen."

LEES OOK: Kamer wil geen politieke bemoeienis bij lessen over slavernij