Kamer debatteert over uitgaven kabinet: zijn de mooie beloftes waargemaakt?

De Tweede Kamer debatteert vandaag over de manier waarop het geld uit de staatskas is uitgegeven, naar aanleiding van verantwoordingsdag van vorige week. Het debat heeft door de coronacrisis een ander tintje gekregen, stelt politiek commentator van de Telegraaf Wouter de Winther in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Verantwoordingsdag is de tegenhanger van Prinsjesdag: op Prinsjesdag worden de plannen van het kabinet aankondigt en op Verantwoordingsdag wordt verantwoording afgelegd. “Over of de mooie beloftes zijn waargemaakt”, zegt De Winther. Ook kijkt De Algemene Rekenkamer naar de jaarrekeningen van het kabinet. Volgens De Winther constateert zij vaak dat er omissies zijn. “Of dat sommige gelden helemaal niet goed terecht zijn gekomen. Of dat er een motivatie ontbreekt.” Vandaag worden daar vragen over gesteld.

Volgens econoom van de Rabobank Nic Vrieselaar is het belangrijk dat dat goed gebeurt. “De Rekenkamer komt doorlopend met rapporten uit en checkt het kabinet. Daaruit blijkt regelmatig dat bijvoorbeeld subsidies in Nederland vaak niet doelmatig zijn en ook niet altijd efficiënt en effectief zijn. Als econoom is er het hele jaar door al voldoende aan te merken op beleid.”

Coronacrisis voert boventoon

Vragen naar de uitgaven die tijdens de coronacrisis zijn gedaan door het kabinet, voeren vandaag de boventoon in het debat, denkt De Winther. Zo verwacht hij veel vragen over de manier waarop minister van Financiën Wopke Hoekstra Air France-KLM heeft verworven. “Daar heeft de Rekenkamer echt kritiek op. Namelijk dat hij onvoldoende de Tweede Kamer erbij heeft betrokken op de manier waarop het zou moeten. Daar zijn allemaal regels voor. Die heeft hij niet goed nageleefd.” De Eerste Kamer zou zelfs helemaal niet zijn geïnformeerd. “Hoekstra heeft daar excuses voor aangeboden.”

Ook moet de Kamer vragen stellen over mogelijke nieuwe steuninjecties.”Het is niet uit te sluiten dat er een nieuwe injectie moet komen om KLM te redden, of om andere bedrijven te redden. Dat is iets waar de Kamer écht scherp op moet zijn”, stelt De Winther. “Zij moeten zeggen: ‘we zitten in een crisis, er wordt veel geld uitgegeven. Betrek ons er wel bij, want wij zijn er grondwettelijk bij gehouden om wat het kabinet doet te controleren’.”

‘Over een jaar krabben we ons nog eens achter de oren’

Volgens De Winther voelt iedereen aan dat we in ‘een gekke tijd leven’, maar mogen er ook vragen worden gesteld over de bedragen die worden uitgegeven door het kabinet aan steun. Dat zou met veel gemak gebeuren. “Dat is ook wat de president van de Algemene Rekenkamer Arno Visser zei: ‘Kamer, let op uw zaak’. Er gebeurt op dit moment een heleboel in die coronacrisis, waarvan je nu al weet dat je over een jaar gaat zeggen: er is toen met een bazooka geschoten, om te redden wat er te redden viel. Maar wat is er met dat geld gebeurd? Heeft het het doel wel gehaald?”

Econoom Vrieselaar deelt de zorgen van De Winther. “Er is inderdaad met een bazooka geschoten. Wat ook heel erg goed was. Het kabinet heeft vlot gereageerd met zo’n economisch steunpakket. Maar er zijn ook maatregelen getroffen, bijvoorbeeld de bijzondere bijstand voor zzp’ers, waarvan je je kunt afvragen of er niet een paar zzp’ers tussen zitten die het hebben aangevraagd, maar het niet helemaal nodig hadden.” Volgens Vrieselaar zullen we ons over een jaar ‘nog eens achter onze oren krabben’.

LEES OOK: Verzekeraars scherpen voorwaarden aan vanwege coronavirus: pandemie niet meer gedekt

Door: Peter Visser