Steeds meer landen versoepelen coronamaatregelen, wat kunnen we van ze leren?
Steeds meer landen kiezen vanaf deze week voor een versoepeling van de maatregelen om het coronavirus in te dammen. Kunnen we iets van ze leren? "Alle landen in Europa hebben verschillende maatregelen genomen, maar uiteindelijk vallen me vooral de overeenkomsten op", vertelt epidemioloog Frits Rosendaal in Goedemorgen Nederland op NPO 1.
Italianen mogen vanaf zaterdag weer de deur uit om familie te bezoeken en restaurants in het zwaar getroffen Spanje mogen op diezelfde dag weer open. Het minst streng is nog altijd Zweden. Dat is in de aantallen ook wel te zien.
Zo zijn er in Zweden meer doden gevallen dan in andere Scandinavische landen die wél strenge maatregelen troffen. Volgens de laatste cijfers zijn er in Zweden bijvoorbeeld 20.302 besmettingen en 2.462 doden tegenover de op woensdag door Denemarken bevestigde 9206 besmettingsgevallen en 443 doden. Toch gaat het niet per se de verkeerde kant op, vindt Rosendaal: "Daar zie je ook een flatten the curve, maar minder hard."
'Het is wel een beetje gek'
"Als je als Nederlander op dit moment in Zweden bent, is het net of je bij een voetbalwedstrijd bent tussen het Nederlandse RIVM en de Zweedse staatsviroloog", vertelt de Nederlandse Joost ter Waarbeek. Hij bezit een hotel- en restaurant in Zweden. "Wie heeft nou de juiste aanpak? We weten het niet. Het is wel een beetje gek als je het nieuws krijgt uit Nederland over de lockdown, en je hier gewoon naar de kapper en het terras kunt", vindt hij.
Kinderen
Het is niet alsof de Zweden geen enkele maatregel hebben getroffen. "Ook in Zweden zijn de universiteiten dicht, en mogen mensen niet bij elkaar komen", verduidelijkt Rosendaal. Kinderen tot 16 krijgen nog wel les, maar in Nederland was daar ook discussie over. Rosendaal: "Dat is ook hier de eerste maatregel die opgeheven wordt."
In Zweden is er bovendien een oproep aan ouderen om binnen te blijven. Politiek verslaggever voor het NRC Barbara Rijlaarsdam voelt hier toch enig ongemak bij. "Je komt dan natuurlijk wel in aanraking met mensen die een risicogroep zijn. Als ik de hele dag op het terras kan zitten en vervolgens alleen naar mijn ouders kan zwaaien zou ik dat wel moeilijk vinden."
Wie heeft de 'beste' maatregelen?
Wiens maatregelen nu de beste zijn, kunnen we nog niet concluderen. "Uiteindelijk beoordelen wat de beste methode was gebeurt pas achteraf. In Zweden krijgen mensen het wat sneller, bij ons wat langzamer." De vraag is uiteindelijk of evenveel mensen het gekregen hebben, aldus de epidemioloog. "De 'flatten the curve'-methode werd ingezet om de ziekenhuiscapaciteit te sparen. Wij hebben die curve vrij ver naar beneden geduwd, Zweden wat minder, maar het land is nog niet overbelast."
Ook blijft het moeilijk landen te vergelijken, benadrukt Rosendaal. Er spelen veel verschillende factoren mee. De bevolkingsdichtheid is daar één van. "En Zweden zijn wat afstandelijker dan Italianen", vermoedt de epidemioloog. Dus eigenlijk komt het erop neer dat ieder land maar een beetje aan het experimenteren is. Wat 'leren' betreft, hebben we vooral veel aan Italië gehad. "Wij liepen ongeveer drie weken achter op Italië wat betreft de verspreiding van het virus", zegt Rosendaal. "Zo konden wij onze ic's uitbreiden, dat was allemaal voordelig."
'Lockdown op langere termijn geen oplossing'
De Zweedse chef-epidemioloog Anders Tegnell, die op veel vertrouwen van de Zweedse politiek én het volk kan rekenen, zegt dat een lockdown op lange termijn geen oplossing is. Dit omdat het virus nog lang onder ons zal blijven. "Daar heeft hij gelijk in als er geen enkele oplossing gevonden wordt die wel werkt", reageert Rosendaal.
"Maar we mogen een klein beetje hoop hebben. Er zal ooit een vaccin komen. Er wordt heel hard gewerkt aan therapieën en er wordt gezocht op nog specifiekere risicogroepen", aldus de positief gestemde Rosendaal. "Ook zou het nog kunnen lukken om met slimme methodes, zoals apps, de 'brandjes' (besmettingshaarden, red.) te blussen. Dan zouden wij er aan de eindstreep beter uitkomen."