Waarom politici het zo graag hebben over ‘de middenklasse’

De jaren 10 stonden politiek gezien in het teken van de gewone Nederlander. Met het ingaan van het nieuwe decennium staat een andere groep in de belangstelling: de middenklasse. Maar wat is ‘de middenklasse’ en waarom doet die groep er ineens weer toe? Stand van Nederland zocht het uit.

De politiek heeft de middenklasse weer helemaal gevonden. Van Mark Rutte tot Geert Wilders, allemaal willen ze opkomen voor deze veelgenoemde groep. Toch ontbreekt een heldere definitie van het begrip. Ook bij het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is niet iedereen het eens over wat de middenklasse precies is.

‘Gewone man in de straat’

“Ik denk dat de meeste mensen ‘de gewone man in de straat’ bedoelen”, zegt Peter Hein van Mulligen van het CBS. “Dus niet de mensen die helemaal aan de onderkant van de samenleving zitten, en ook niet de mensen met hele hoge inkomens. Dan hou je de rest over.”

Maar wie is dan die “rest”? Om een cijfer te kunnen verbinden aan het vage begrip, hanteren sommige economen de volgende definitie van ‘de middenklasse’.

34.000 euro

Zij kijken naar wat we allemaal jaarlijks netto op onze rekening gestort krijgen, en gaan dan precies in het midden van iedereen zitten. Dat is de zogeheten mediaan. In 2019 was dat ongeveer 34.000 euro. Iedereen die tussen de 75 procent en 200 procent van dat bedrag verdient, wordt gezien als iemand met een middeninkomen.

“Dat is eigenlijk iedereen met een inkomen tussen de 25.000 en 68.000 euro besteedbaar inkomen per jaar”, aldus Van Mulligen. Daaronder vallen dus geen bijstandsmoeders of Eredivisiespelers, maar wel stratenmakers, politieagenten, leraren en shoarmazaakeigenaren.

Welvarend land

De middenklasse is dus een hele brede groep, en dat verklaart ook waarom de term zo populair is onder politici. “In Nederland valt bijna driekwart van de bevolking in die inkomensgroep”, zegt Van Mulligen. Een grote, tevreden middenklasse betekent dus een welvarend, tevreden land.