‘Wet moet aangepast worden om rechtszaken zoals Urgenda-zaak te voorkomen’

De Hoge Raad bepaalde deze week dat de Staat verplicht is om de uitstoot van broeikasgassen tegen het einde van 2020 met minimaal 25 procent te hebben teruggedrongen ten opzichte van 1990. Daarmee is het vonnis in de zaak die stichting Urgenda had aangespannen definitief. Politiek commentator Syp Wynia verwacht vaker dit soort rechtszaken te zien waarbij een stichting de staat dwingt tot bepaald beleid.

De Hoge Raad verwijst in de Urgenda-uitspraak naar het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. “De redenering is dat als de Nederlandse regering niet voldoende doet om het klimaat in toom te houden, dat een schending van de mensenrechten is”, zegt Wynia in WNL Op Zaterdag op NPO Radio 1. “Dat is een redenering die absurd is.”

Wynia ziet vaker dat het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens gebruikt wordt om “de gekste dingen” tot mensenrecht te verklaren. “Het verrast me niet omdat we al 25 jaar een verandering hebben in het Burgerlijk Wetboek. Dat maakt dit allemaal mogelijk,” zegt Wynia. “Het is geen internationale zaak. Rechters in andere landen zullen dit ook niet overnemen. In 1994 is er een artikel ingevoerd waarin staat dat iedere vereniging of stichting die in z’n statuten heeft staan dat die het algemeen belang vertegenwoordigd, daarvoor bij de rechter kan opkomen tegen de overheid.”

‘Namens jou en mij naar de rechter’

Door dit artikel kan Urgenda zo’n grote invloed uitoefenen op het overheidsbeleid, legt Wynia uit. “Urgenda zegt van zichzelf dat ze het algemeen belang vertegenwoordigen. Dan kunnen ze namens mij en jou de staat aanpakken bij de rechter.”

Wynia verwacht dat we steeds vaker zullen meemaken dat een stichting op deze manier naar de rechter stapt om de overheid te dwingen tot bepaalde maatregelen. “We zagen het ook met anti-rookmaatregelen tegen cafés. Iedereen die maar beweert voor het algemeen belang op te komen, kan zo naar de rechter stappen.”

Volgens Wynia is een aanpassing van dit wetsartikel het enige dat wij kunnen doen om meer rechtszaken te voorkomen. Hij acht de kans groot dat dit in 2020 op de politieke agenda zal komen. Ook is het nu wachten op iemand die een zaak aanspant omdat hij zoveel last heeft van de klimaatmaatregelen, zo verwacht Wynia. “Die kan zeggen dat het tegen het algemeen belang is dat de klimaatmaatregelen doorgaan. Dan krijgen we een clash van rechters.”

LEES OOK: Hoge Raad: Uitstoot CO2 moet volgend jaar verder omlaag

Door: Redactie