Staatssecretaris Snel moet zich weer voor toeslagen verantwoorden: ‘Misschien moet hij eer aan zichzelf houden’
Opnieuw moet staatssecretaris Menno Snel van Financiën zich in de Tweede Kamer verantwoorden voor het debacle met de kinderopvangtoeslagen. Honderden ouders zijn onterecht beschuldigd van fraude en moesten de toeslagen terugbetalen. "Als je ziet wat er allemaal is misgegaan, moet je als staatssecretaris misschien wel de eer aan jezelf houden", stelt Wouter de Winther, politiek commentator van De Telegraaf in Goedemorgen Nederland.
"Politieke verantwoordelijk is er niet voor niets in dit land. Opstappen zou een belangrijke symboolmaatregel zijn om te laten zien dat de overheid zich niet tegen haar eigen burgers moet keren", zegt De Winther voorafgaande aan het debat van vandaag.
De Belastingdienst controleerde onder politieke druk vanaf 2013 sterker op fraude met toeslagen. Driehonderd ouders die kinderopvangtoeslag aanvragen en ook maar iets niet goed invullen, werden onterecht verdacht van fraude. Enorme bedragen tot soms wel honderdduizend euro moesten worden terugbetaald.
Snel geeft fouten toe
Een commissie onder leiding van oud-minister Donner onderzocht de zaak en concludeerde dat de Belastingdienst zich onbehoorlijk heeft gedragen. De ouders moesten ruim worden gecompenseerd voor de materiële schade die ze hebben opgelopen. Staatssecretaris Snel besluit zich hieraan te houden en erkent zijn fouten.
Maar nu blijkt dat er nog duizenden gezinnen zijn die de kindertoeslag onterecht hebben moeten terugbetalen. De fiscus zou etnisch profileren en medewerkers geven aan dat er een angstcultuur heerst op de werkvloer.
'Jarenlang op deze manier doorgegaan'
Wouter de Winther legt uit dat de problemen allemaal zijn begonnen onder staatssecretaris Eric Wiebes, de voorganger van Snel. "Destijds was er een reorganisatie bij de Belastingdienst en was er een politieke instructie meegegeven na de Bulgarenfraude. Mensen namen de toeslagen mee naar Roemenië en dat soort landen. Dat zorgde uiteindelijk voor het aftreden van staatssecretaris Frans Weekers die werd opgevolgd door Wiebes. De Tweede Kamer zei dat er streng gecontroleerd moest worden en dat is doorgeslagen. Dat is jarenlang op deze manier doorgegaan. Veel ouders zijn hierdoor gedupeerd."
Staatssecretaris Snel kreeg dit allemaal op zijn bord bij zijn aantreden, aldus De Winther. "Het is niet zo dat het onder zijn verantwoordelijkheid begonnen is, maar die signalen zijn natuurlijk wel gekomen. Die kwamen uit de Tweede Kamer en ook Trouw en RTL Nieuws zijn in het dossier gedoken en stelden hier keer op keer vragen over. Je zag dat er steeds van alles werd ontkend en er dingen onder het tapijt geveegd. Via Wob-verzoeken kwamen uiteindelijk toch dingen boven tafel. Dat kan je de staatssecretaris wel verwijten dat hij hier niet op aansloeg."
In tweede instantie sloeg Snel wel aan. "Hij heeft uiteindelijk wel actie ondernomen. Zo heeft hij voor ruime compensatie gezorgd voor de getroffenen. Ook heeft hij zelf aangeven dat hij de eerste signalen niet goed heeft opgepakt. Maar wat als je opeens een ton moet ophoesten omdat een deurwaarder van de overheid op de stoep staat? Het kwaadaardige van die cultuur bij de fiscus is dat onschuldige mensen werden door de overheid aangemerkt als fraudeur, en dan was er ook nog sprake van etnisch profileren."
'Speciale ombudsman kan geen kwaad'
Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt van het CDA vindt dat het roer bij de Belastingdienst om moet en pleit voor een klokkenluidersregeling. "Als een ambtenaar ziet dat er iets mis gaat, moet die dat kunnen aangeven. In deze zaak werd een ambtenaar juist bijna ontslagen. Ook moet er een goed advies komen hoe de relatie met de Belastingdienst en de burger verbeterd kan worden. Ik denk ook aan een speciale ombudsman bij de Belastingdienst."
Eigenlijk gaat de gewone ombudsman hierover. "Maar die kan ongetwijfeld het werk niet aan", denkt De Winther. "Het kan op zich geen kwaad om iemand in te zetten die zich op dit grote dossier stort en zich ook vertrouwd maakt met de organisatie met de Belastingdienst."
LEES OOK: Toch geen plannen om staatssecretaris Snel te vervolgen na toeslagenaffaire