Auke Kok had achteraf gezien belastende zin in biografie Johan Cruijff beter gecheckt: ‘Ik vertrouwde op mijn bronnen’

"Met terugwerkend kracht had ik minstens één stap meer gecheckt." Dat concludeert schrijver Auke Kok in 't Wordt Nu Laat op NPO Radio 2 over de ophef die ontstond over dat ene zinnetje in zijn biografie over Johan Cruijff. "Het was wel een flinke storm die over mij heen kwam. Dat was wel goed voor de verkoop, maar ik schrok er wel van wat er allemaal losbarstte."

In Johan Cruijff, de biografie schrijft Kok dat Cruijff elk jaar een miljoen euro kreeg van de Johan Cruyff Foundation voor het gebruik van zijn naam en beeld. Die bewering is volgens de Foundation onwaar en daarom werd Kok voor de rechter gesleept. De rechter gaf de Foundation gelijk.

De Cruijff-biografie hoefde niet uit de schappen gehaald, zoals geëist. In plaats daarvan kregen alle 65.000 gedrukte exemplaren een inlegvel met een rectificatie. "Daar zorgt de uitgeverij gelukkig voor", legt Kok uit. "Die laat al die inlegvellen drukken en verspreiden dat dan onder de boekhandels. Die zijn dan ook zo vriendelijk om die inlegvellen allemaal in die boeken te schuiven."

'Had een feestelijke boel moeten zijn'

Kok was wel even bank dat zijn boek uit de handel werd gehaald. "Die rechter leek heel erg mee te denken met de eisende partij. Hij uitte zich af en toe ook wat kras en grinnikte zelfs wat cynisch onze kant op. Daar heb ik nog een opmerking over gemaakt. Maar uiteindelijk kregen wij iets waar ik ook al op had gerekend namelijk dat er inlegvellen moesten komen en een rectificatie."

De dag van de rechtszaak, vrijdag 15 november, was ook de dag van de boekpresentatie. "Het dieptepunt was dat ik in de rechtbank zat en twee uur later het boek ging presenteren. Dat had een feestelijke boel moet zijn. Dat werd het ook wel, maar dan wel ietsjes minder."

'Bleek net iets anders in elkaar te zitten'

Met de kennis van nu had Kok het toch anders aangepakt. "Met terugwerkende kracht had ik minstens één stap meer gecheckt. Dat had niet per se bij de Foundation gehoeven maar dat had ook bij andere bronnen gekund. Maar ik vertrouwde op de bronnen die ik al had. Die waren anoniem. Tot mijn teleurstelling waren die niet bereid om dat voor de rechter te ondersteunen. Maar het bleek net iets anders in elkaar te zitten als in die ene zin stond."

Een paar dagen daarvoor zat Kok bij De Wereld Draait Door en daar werd die bewuste zin voorgelezen. "Als dat niet was gebeurd, was die rechtszaak er waarschijnlijk ook niet zo snel gekomen. Dan zou het waarschijnlijk wel een week of een paar weken later tot een rechtszaak zijn gekomen maar dan had dat niet tot het theater geleid dat het nu is geworden."

'Pleister op de wonden'

De rechtszaak heeft het boek echter geen windeieren gelegd. "Vier dagen later stond ik op nummer één in de bestsellerslijsten. Dat was een pleister op de wonden, maar ik had liever geen wonden."

LEES OOK: Cruijff-biograaf twijfelt over belastende passage, boeken krijgen inlegvel