‘Minister Schouten zag stikstofcrisis aankomen, maar deed te weinig’

Ruim voor de fatale uitspraak van de Raad van State over het Nederlandse stikstofbeleid kreeg het ministerie van Landbouw al een reeks waarschuwingen dat het systeem op instorten stond. Desondanks nam het departement van minister Carola Schouten amper voorbereidende maatregelen om die calamiteit op te vangen.

Dat blijkt uit onderzoek van deVolkskrant op basis van gesprekken met betrokkenen en van interne documenten. Het kabinet zoekt nu al bijna vijf maanden naar een uitweg uit de stikstofcrisis.

Toen de Raad van State in mei 2019 een streep haalde door de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS), het systeem waarmee sinds 2015 vergunningen werden verstrekt bij natuurgebieden, beweerde het ministerie dat het vonnis ‘flink steviger was dan waar we rekening mee hielden in onze scenario’s’. Toch blijken er op het departement al veel eerder discussies te zijn geweest over het mogelijke einde van het stelsel.

Niet onderschat

Volgens de minister is het dossier niet onderschat. "Wij hebben gewoon alles besproken en daarop doorgewerkt." Ook het zwartste scenario is besproken op het ministerie. "Het is niet zo dat we daar geen rekening mee hebben gehouden", zei ze maandag voorafgaand aan het coalitieoverleg.

De commissie die het kabinet adviseert over de stikstofproblematiek, gaat ook reconstrueren hoe het stikstofbeleid tot stand is gekomen. Daarnaast heeft Schouten toegezegd dat er in de zomer een "onafhankelijke evaluatie van het wetstraject om te komen tot het PAS" naar de Tweede Kamer en Eerste Kamer wordt gestuurd.

Geen plan B

Minister van Financiën Wopke Hoekstra herkent zich niet in dit beeld, zegt hij in Goedemorgen Nederland op NPO 1. "Ze zat en zit er bovenop. Ze is heel adequaat. Zo heeft ze vandaag nog een brief naar de kamer gestuurd over de berichtgeving in de Volkskrant."

Maxime Verhagen, huidig voorzitter Bouwend Nederland, is minder positief over de aanpak van Schouten. "Ze zal er best bovenop zitten, maar er komt niks uit. We hebben er ons voor de crisis steeds over verbaasd dat er geen plan B was. We verliezen nu onnodig tijd. We moeten 75.000 woningen per jaar bouwen om de woningnood tegen te gaan, maar dertig procent ligt stil door de stikstofcrisis.”

LEES OOK: Heerma (CDA): ‘Noodwet als kabinet geen oplossing vindt voor stikstofcrisis’