OPINIE: Kinderen de dupe van passend onderwijs en constant gesleutel door overheid

Passend onderwijs schaadt leerlingen. Dat blijkt uit een enquête van de Algemene Onderwijsbond (AOb). Verrassend is die uitkomst niet, zegt opiniemaker Esther Voet. Leraren geven in de enquête aan dat ze onvoldoende tijd en kennis hebben voor ondersteuning van kinderen met extra zorgbehoeften.

Toch is het doel van de Wet passend onderwijs dat leerlingen met psychische of lichamelijke problemen zo veel mogelijk in het regulier onderwijs terechtkomen in plaats van in het speciaal onderwijs. Het onderwijs zou meer ‘inclusief’ moeten worden. In één klas moet plek zijn voor iedereen, volgens de wet. ‘Beperkingen’ van kinderen zijn louter ‘uitdagingen’ voor leraren.

'Inclusiviteit is in praktijk schijnvertoning'

Die nadruk op inclusiviteit is een gruwel voor opiniemaker Voet. "Inclusiviteit op papier is in de praktijk een schijnvertoning, want leerlingen met een ernstig gedragsprobleem vallen nu extra op en worden door medeleerlingen waar hoegenaamd niets mee aan de hand is in hun gevoel van eigenwaarde aangetast. Leerlingen die extra begeleiding hebben, zoals kinderen met het syndroom van Down, of met een stoornis uit het autismespectrum: daar hebben we speciaal onderwijs voor. Dan moet je niet gewone basisscholen opzadelen met een enorm takenpakket - expertise die van buiten moet worden gehaald - alleen maar om 'inclusief' te zijn."

"Je maakt er zo veel mee kapot", vervolgt Voet. Kinderen die extra begeleiding nodig hebben, krijgen die in het regulier onderwijs onvoldoende. Kinderen zonder etiket krijgen minder aandacht van de leraar die druk is met allerlei zorgtaken en leraren krijgen nog meer ingewikkelde taken voor nóg meer leerlingen in één klas: vind je het gek dat er een lerarentekort is dat groter en groter wordt?”

'Stop eens met dat gesleutel'

Voet heeft zelf een verleden in het onderwijs en ze houdt een wijsheid voor van haar neef, die tientallen jaren voor de klas heeft gestaan. "Het beste zou het onderwijs geholpen zijn als Den Haag zich er eens een poos niet mee bemoeit, zegt hij. Dus vrij naar mijn neef: Stop eens met dat gesleutel!"

"Aan bemoeizucht geen gebrek. Denk eens aan al die onderwijsvernieuwingen van de afgelopen decennia. Van de Tweede Fase, tot competentiegericht onderwijs, van ‘het nieuwe leren’ tot curriculum.nu. Leraren moeten ‘maatwerk’ leveren en vooral als coach optreden. Naar school gaan moet voor leerlingen toch vooral ‘leuk’ zijn", somt Voet op. "Die overtuigingen zijn al decennia richtingbepalend."

De opiniemaker ziet een verbindende lijn tussen deze onderwijsvernieuwingen en de invoering van het passend onderwijs. "Het zijn telkens goede bedoelingen en een allesoverheersende maakbaarheidsgedachte die het onderwijs kapot maken."

Esther Voet is komende zaterdag opiniemaker in WNL Opiniemakers, om 18.00 uur op NPORadio1.