‘Amerikaanse toestanden’ op de arbeidsmarkt door zzp’ers: ‘Werken zonder enige sociale rechten’

Op de Nederlandse arbeidsmarkt dreigen Amerikaanse toestanden, waarbij steeds minder mensen sociale zekerheid hebben doordat zij werken als zzp'er. Daarvoor waarschuwt vicevoorzitter van de AVV Mei Li Vos in WNL Haagse Lobby op NPO Radio 1.

"De arbeidsmarkt veramerikaniseert," zegt Vos. "Ik trek al jaren de haren uit me hoofd. De arbeidsmarkt veramerikaniseert. Een gedeelte van de mensen werkt in een soort Amerika, zonder enige sociale rechten."

Als voorbeeld noemt Vos bedrijven zoals Uber en Deliveroo die werknemers verplichten om zzp'er te worden. "Dat is schijnzelfstandigheid van jewelste." Een 20-jarige maaltijdbezorger die Deliveroo onlangs voor de rechter sleepte omdat hij vond dat het bedrijf gebruik maakte van schijnzelfstandigheid, kreeg van de rechtbank ongelijk. Vos: "De rechter zei: volgens de wet kan dit gewoon. Dat bedrijf heeft natuurlijk ontzettend goede juristen die alle mazen in de wet hebben gevonden. Iedereen weet dat dit geen zelfstandigen zijn maar dat dit puur gaat om kosten te vermijden." Vos roept de politiek dan ook op om zich af te vragen of deze Amerikaanse toestanden wenselijk zijn: "Willen we dat iedereen onbeschermd en onverzekerd werkt?"

Samenleving betaalt de kosten

Ook Jurriën Koops, directeur van uitzendbureau-lobbyist AB, maakt zich zorgen over de toename van het aantal zzp’ers. "Die bouwen helemaal geen pensioen op. Ook voor loondoorbetaling bij ziekte is niets geregeld. Op het moment dat er een ongeluk gebeurt, betalen wij daar als samenleving de schade van."

Op deze manier wordt het sociale zekerheidsstelsel steeds verder uitgehold, zo waarschuwt Koops. Hij pleit er dan ook voor om de sociale zekerheid te regelen los van het soort contract dat mensen hebben: "Bouw sociale zekerheid op, ongeacht of je een arbeidsovereenkomst heb, ongeacht of je zzp'er bent, ongeacht of je en uitzendkracht bent. Bouw sociale zekerheid op, zeker voor arbeidsongeschiktheid."

Koops benadrukt dat de toename van het aantal zzp'ers wat hem betreft nog lang niet ten einde is. "Als we niet oppassen hebben we over vijf jaar een zelfstandige ondernemer achter de kassa, in de garderobe, en als buschauffeur. Dat is niet waar het ondernemerschap voor is," aldus Koops.