Poolse minister: ‘Joden hebben Polen verraden die hielpen bij onderduik’

Polen en Israël staan momenteel op gespannen voet met elkaar door gevoelige uitspraken van de Poolse premier en zijn Minister van Buitenlandse Zaken.

Joods verraad

Afgelopen zaterdag zei premier Mateusz Morawiecki dat in Polen ook sommige Joden schuldig waren aan de Holocaust. Vandaag vulde de Minister van Buitenlandse Zaken aan dat er gevallen bekend zijn waarbij Joden hun onderduikers verraadden op het moment dat zij waren opgepakt door nazi's.

Pools-Joodse betrekkingen tijdens de Tweede Wereldoorlog waren erg complex, meent Jacek Czaputowicz, de Poolse Minister van Buitenlandse Zaken. "Er waren Poolse verraders en Poolse helden." Hij vervolgt: "Er zijn echter ook zaken bekend waarbij door Duitsers opgepakte Joden de Polen verraadden die hun lieten onderduiken. De situatie was extreem moeizaam."

Czaputowicz zei echter ook dat ieder individueel geval een onderdeel vormde van een groter geheel en dat het daarom onverstandig is om vluchtige conclusies te trekken over deze "moeizame ethische dilemma's" waarmee mensen geconfronteerd werden in een tijdperk waarin terreur regeerde, zoals tijdens de Duitse bezetting van Polen.

Nieuwe wet

De diplomatieke band met Israël is verslechterd sinds de introductie van een nieuwe Poolse wet, waarbij het strafbaar is geworden om de Poolse staat verantwoordelijk te houden voor de Holocaust. Wie dit toch doet, kan tot maximaal drie jaar cel veroordeeld worden.

"Er waren geen Poolse concentratiekampen", benadrukt Czaputowicz. "Wij waren geen daders tijdens de Holocaust." Hij vervolgt: "We ontkennen niet dat individuele Polen Joden bij de Gestapo gemeld hebben en ook niet dat er Polen waren die voor geld of andere redenen Joden hebben verraden. Deze situaties moeten we blijven veroordelen."

De Poolse regering wil met de omstreden wet ervoor zorgen dat de "historische waarheid" gewaarborgd blijft en benadrukken dat "het bewind in Polen tijdens de Tweede Wereldoorlog uitgevoerd werd door nazi-Duitsland."

Verontwaardiging in Israël

De uitspraak van de Poolse premier werd fel veroordeeld vanuit Israël door onder meer premier Benjamin Netanyahu en president Reuven Rivlin.

Minister Czaputowicz wil echter onderstrepen dat deze reacties voortkomen uit een "verkeerde interpretatie" van de wetgeving. Hij sluit af: "Niemand in Polen heeft de intentie om de geschiedenis te veranderen of de Holocaust te ontkennen."