Bemanning VOC-schip smokkelde zilver mee: ‘Een corrupte bedoening’
Uit archeologisch onderzoek blijkt dat het personeel op VOC-schip De Rooswijk een grote hoeveel zilveren munten meesmokkelde. Dat zei documentairemaker Jeroen Kortschot vandaag bij het radioprogramma WNL Op Zaterdag. Kortschot ging mee op een expeditie die de schatten van het schip, dat in de 18e eeuw zonk voor de kust van Engeland, moet ontsluiten.
Een Britse onderzoeker vond in het scheepswrak eerder al een grote hoeveelheid zilveren munten die afkomstig waren uit de kapiteinshut. Toch zijn lang niet alle kostbaarheden al boven water gekomen, zegt Kortschot. Naast de zilvervoorraad van de VOC zelf, smokkelde het personeel namelijk ook een grote hoeveelheid munten mee.
Smokkelende bemanning
"Dat is het geheim van De Rooswijk", zegt Korschot. Uit onderzoek van de afgelopen jaren blijkt een derde van al het geld aan boord door de bemanning werd meegebracht, en niet door de VOC zelf. "Ze hadden het in hun muts genaaid, of in hun broek. Ook hadden ze het in kleine zakjes bij hun persoonlijke spullen verstopt."
Het geld was in Batavia, waar het schip naartoe onderweg was, veel meer waard dan in Nederland. "De economie was booming. Een zilveren munt kon al snel 20 procent meer waard worden, alleen al door hem in te leveren bij de VOC in Batavia", aldus de documentairemaker.
Lucratieve handel
Het personeel verdiende niet alleen aan de wisselkoers, maar ook door zelf illegaal handel te drijven. "Dat was nog lucratiever. Dat mocht niet, maar ze deden het allemaal wel. Zo werden slaven halverwege de tocht ergens gekocht, bijvoorbeeld in India. Iemand kocht dan twee slaven, en die verkocht hij vervolgens weer in Batavia. Dat leverde nog meer winst op dan die 20 procent van de zilveren munten."
Uit de hoeveelheid meegenomen munten, blijkt volgens Kortschot dat de smokkel goed georganiseerd werd. "Het was eigenlijk een corrupte bedoening", aldus Kortschot.
De documentaire van Omroep WNL over de Rooswijk is vrijdag 6 oktober te zien om 19.20 op NPO 2.