Vergelijking met mei 1940 is terecht, aldus hoogleraar over geopolitieke spanningen: ‘Retoriek Poetin is verschoven naar de NAVO’

Terwijl de NAVO op 4 april haar 75-jarig jubileum viert, nemen de geopolitieke spanningen tussen de NAVO en Rusland steeds grotere vormen aan. “In mei 1940 maakten we ons ook geen zorgen”, stelde de hoogste NAVO-militair Rob Bauer eerder in het AD. Hoogleraar internationale betrekkingen Rob de Wijk vindt de directe parallel met de Tweede Wereldoorlog en de huidige geopolitieke situatie een terechte vergelijking. “Zeker als je kijkt naar hoe Vladimir Poetin zich opstelt. De hele retoriek is verschoven van Oekraïne naar de NAVO.”

De Wijk benadrukt in WNL Op Zondag op NPO 1 dat Poetin al tientallen keren heeft gezegd dat hij in oorlog is met het Westen. “Hoe haal je het in je hoofd om dat te doen? Het hele idee dat de NAVO Rusland binnen kan vallen”, zegt een stomverbaasde De Wijk. “We hebben niet eens meer de middelen daarvoor, die hebben we de afgelopen dertig jaar zo ongeveer afgeschaft. Het is lariekoek wat er gezegd wordt, maar het gaat een bepaalde kant op. Ik weet niet waar dit eindigt.”

Luister deze uitzending van WNL Op Zondag nu terug als podcast.

‘Kruip in hoofd van Poetin’

De Wijk noemt het feit dat een Russische raket, die 39 seconden lang door het Poolse luchtruim vloog, “niet het meest spannende is wat er kan gaan gebeuren”. Hij zegt dat het belangrijk is om strategisch te denken en dat de mensen die aan de knoppen zitten zich moeten verplaatsen in de denkwijze van Poetin. “Als ik de boel uit de klauwen zou willen laten lopen en in Oekraïne nog een kans wil maken, dan zou ik bijvoorbeeld gaan rotzooien in Litouwen”, aldus De Wijk.

Er loopt een treinverbinding door Litouwen naar Kaliningrad, waar dagelijks meerdere goederentreinen gebruik van maken. Voor Litouwers is de spoorlijn een heikel punt waar ze zich grote zorgen over maken. “Vlak na de start van de oorlog is er al eerder een blokkade geweest op deze spoorlijn. Je gaat rommelen en dan kijken wat er gaat gebeuren. Daardoor kan het zomaar compleet uit de klauwen lopen.”

Deze uitzending van WNL op Zondag gemist? Kijk hem dan hier terug op NPO Start.

F16’s worden neergeschoten

Poetin besprak eerder op kalme wijze, voor de camera in gesprek met gevechtspiloten, dat als de F16’s komen vanuit onder meer Nederland, ze neergeschoten zullen worden. Ook als ze opstijgen uit een ander land dan Oekraïne. “Daar hoeven we niet verbaasd over te zijn”, zegt De Wijk. “Je neemt hem wel serieus. Het is een soort Wilders. Iedere keer weet hij de aandacht naar zich toe te trekken. Het hoeft niet allemaal waar te zijn, maar het is plausibel dat hij dit gaat doen.”

De hoogleraar is ervan overtuigd dat als grote gevechten met Rusland zouden uitbreken, dat langs de Russische grens zal plaatsvinden. “En stel dat er een kabelknipper komt op de Noordzee. Dan valt Nederland stil. Je hoeft geen atoombommen te gooien of met tanks Nederland binnen te vallen om de boel hier kapot te maken. Dat wordt iedere keer maar weer vergeten.”

De hoogste NAVO-militair Rob Bauer blijft daarom ook hameren op het feit dat Nederlanders een noodvoorraad aan moet leggen en onder meer zaklampen in huis moeten hebben.

Ontvang je al onze gratis nieuwsbrief? Meld je hier aan en mis niets van WNL!

NAVO 75 jaar

Volgens historicus Arend Jan Boekestijn is het 75-jarige bestaan van de NAVO ondanks alle spanningen wel reden voor een feestje. Op 4 april is het zover. In 1949 werd in Washington het Noord-Atlantisch Verdrag getekend, met Nederland als een van de grondleggers. De krabbels moesten zorgen voor eenheid, vrijheid, veiligheid en bescherming, met name tegen de toenmalige dreiging van de Sovjet-Unie.

De NAVO staat momenteel door de geopolitieke spanningen en politieke ontwikkelingen flink onder druk, maar volgens Boekestijn mag de kracht van de NAVO niet onderschat worden. “Voor de Tweede Wereldoorlog hadden we geen Europese Unie én geen NAVO. En alles ging fout, het eindigde met de nazi’s. Als je terugkijkt, is de NAVO ontzettend belangrijk geweest voor de vrede. De Koude Oorlog is zelfs ‘gewonnen’.”

Lees ook:

Kamer in debat over Russische omkoping Nederlandse politici: ‘Openbaring namen kan geheime dienst beschadigen’

Door: Rick Hartkamp