Voorkomt een migratiepact met Egypte een toestroom van migranten?

Na eerdere migratiedeals met Turkije en Tunesië, sluit de Europese Unie nu een meerjarig migratiepact met Egypte. Het doel is om de toestroom van illegale migranten die met rubber bootjes de Middellandse Zee willen oversteken terug te dringen. Gaat dit werken of is er een kans op een waterbedeffect, waarbij migranten het via Libië proberen?

Met de deal met Egypte is meer dan zeven miljard euro gemoeid. VVD-Europarlementariër Malik Azmani roept al sinds 2015 dat er geen andere alternatieven zijn. “Ik ben het afgelopen jaar in het Europees Parlement druk bezig geweest om die deals te sluiten, omdat ik die druk op de buitengrenzen van Europa en die toestroom naar Nederland wil verminderen. Dat kan alleen door middel van deze afspraken te maken”, vertelt hij in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Egyptische economie stutten

Het pact omvat een bundeling van giften, maar ook veel leningen, legt Azmani uit. “Dus een investeringsprogramma dat je met Egypte afspreekt. Egypte is nu kwetsbaar voor autocraten en andere negatieve invloeden die de veiligheid van Europa kunnen beïnvloeden.” Hij noemt als voorbeeld de Russische invloed in verschillende Afrikaanse landen die Europa wil terugdringen.

Het doel van de deal is om de Egyptische economie te stutten en te vergroenen. “Die ontwikkeling moet daar ook gaan plaatsvinden, zodat ze ook concurrentiekracht kunnen krijgen. Maar uiteindelijk gaat het erom dat dat land stabiel wordt.” Door Egypte aantrekkelijker te maken, moeten migranten ook minder snel geneigd zijn om hun heil in Europa te zoeken. Op dit moment herbergt het Noord-Afrikaanse land negen miljoen vluchtelingen, zegt Azmani.

Goedemorgen Nederland terugkijken? Dat kan hier via NPO Start!

Vrees voor waterbedeffect naar Libië

Er luidt ook kritiek op deze aanpak. De Tunesiëdeal heeft ervoor gezorgd dat het aantal vluchtelingen dat vanuit dat land de oversteek maakt is teruggedrongen, stelt Azmani, maar dat betekent niet dat ze het niet via Libië zullen proberen. De vrees is nu voor een waterbedeffect vanuit Egypte. “Het gaat via Libië, omdat dat kwetsbaarder en poreuzer is. De kans is groter dat je via Libië het Europese vaste land bereikt, dan dat je dat vanuit Egypte doet”, vertelt de VVD’er.

Ook is de vraag of de mensenrechten wel gewaarborgd kunnen worden. In Tunesië is daar grote controverse over ontstaan, omdat het land migranten voor dood zou achterlaten in de woestijn. Azmani benadrukt hierom dat er daarom ook “een mensenrechtenparagraaf in dat akkoord zit”.

Egypte voorkomt nu al dat er bootjes vertrekken vanuit dat land richting Europa. “Dus we helpen Egypte om die grens met Libië te versterken”, legt de Europarlementariër uit. “Dat kan door middel van versterkte samenwerking met onze eigen frontex-grenswachten, maar ook door er financieel voor te zorgen dat er migratiebewegingen niet verder op gang worden gebracht vanuit het zuidelijke deel vanuit Egypte richting de westkant.”

Idealiter zou Azmani met alle landen in Noord-Afrika een deal willen sluiten en afspraken maken over hoe om te gaan met migratiestromen. “De toestroom richting Europa is enorm, dus dit is de enige manier om die aantallen naar beneden te krijgen en een gecontroleerd migratiebeleid te krijgen.”

Ontvang jij al onze WNL-nieuwsbrief? Meld je hier gratis aan!

Europese verkiezingen

Hoofdredacteur van EW Magazine Hella Hueck merkt op dat het nog te vroeg is om te zeggen of dit gaat werken. “Dit is nieuw beleid van de Europese Unie, dus volgens mij heb je wat meer tijd nodig om te kijken of dit goed werkt.”

Hueck vindt het ”iets naargeestigs hebben om met bakken geld naar landen te gaan om dat migratieprobleem op te lossen”. Wel ziet ze een trend in lijn van de Europese verkiezingen in juni dit jaar. “Je ziet in heel Europa regeringen opschuiven naar rechts en radicaal rechts. Dat is allemaal migratie gedreven. Dus ik snap heel goed dat de Europese Unie deze stappen zet met akkoord van de lidstaten.”

Lees ook:

Frontex-directeur Leijtens maant Brussel tot actie: ‘Terugkeerregelingen in orde maken’

Door: Matthijs Meulblok