Rob de Wijk over Kaliningrad: ‘Litouwen zegt: liever een kernoorlog dan dat we onze vrijheden opgeven’

Litouwen reageert “redelijk laconiek” op Russische dreigementen in hun richting. Het land zit “zeer geharnast” in het conflict met Rusland, zo stelt Rob de Wijk, directeur van het Haags Centrum voor Strategische Studies (HCSS) vanochtend in Sven op 1. Gisteren keerde De Wijk terug van een bezoek aan de Litouwse hoofdstad Vilnius. “Ze zeggen daar: we riskeren liever een kernwapenoorlog dan dat we weer onvrij worden”, aldus de buitenlandspecialist.

Litouwen laat sinds kort een aantal goederen niet meer door naar Kaliningrad, een Russische enclave die is ingeklemd tussen Polen en Litouwen. Het gaat dan om goederen die op de EU-sanctielijst staan, zoals staal. Rusland is daar woedend over en dreigt met tegenmaatregelen richting het Baltische land. “De situatie is redelijk link”, aldus de Wijk. “Op het moment dat er een volledige blokkade komt – en daar wordt in Moskou hoog over van de toren geblazen – wordt Rusland gedwongen Kaliningrad te ontzetten.”

De eigen fuik

De beperkingen van de doorvoer richting Kaliningrad zijn een gevolg van de sancties vanuit de Europese Unie (EU). Op dit moment is er nog geen sprake van een volledige blokkade. Wel is een vijfde en zesde, zwaardere, sanctiepakket vanuit de EU aangekondigd. “Uiteindelijk worden die sanctiepakketten zo zwaar dat er bijna niks meer doorkomt.” Dit kan een casus belli vormen, aldus de defensiespecialist. “Als je als EU een fuik in zwemt met dit soort sancties, kan ik je niet vertellen hoe je die fuik weer uit moet komen.”

NAVO-top

De spanningen tussen Rusland, Litouwen en de EU lopen op tegen de achtergrond van de NAVO-top komende week in Madrid. Daar wordt gesproken over eventuele toetreding van Finland en Zweden tot de NAVO. Turkije ligt dwars bij de toetreding van die landen tot het bondgenootschap. “Ik hoop dat in het proces de problemen van Turkije kunnen worden geadresseerd.” Toch is volgens de Wijk niet uitgesloten dat Finland of Zweden besluiten dan maar niet toe te treden tot de NAVO, of dat Turkije uiteindelijk de NAVO zou verlaten. “Turkije heeft zich in de afgelopen jaren ver buiten de NAVO heeft geplaatst”, aldus de Wijk. De onenigheid laat volgens hem vooral zien dat de eenheid in Europa en het Westen afneemt. “Dat is het allerergste. Het is een geweldig signaal naar Poetin dat hij moet blijven poken en stoken.”

Door: Redactie