Kabinet erkent institutioneel racisme ‘zonder kwade trouw’ bij Belastingdienst
Het kabinet erkent dat er bij de Belastingdienst sprake was van institutioneel racisme. Wel werd er volgens staatssecretaris Marnix van Rij gehandeld “zonder kwade trouw. Er zat totaal geen beleid achter”, aldus de bewindspersoon. Hij stuurde maandag namens het kabinet een brief naar de Tweede Kamer.
Institutioneel racisme is wel echt wat anders dan rassenhaat, benadrukt Van Rij maandag nogmaals. “Institutioneel racisme is geen juridische term, maar een sociologische.” Wel was er sprake van expliciet institutioneel racisme, zegt hij desgevraagd.
Persoonlijke kenmerken, waaronder nationaliteit, wogen mee bij het bepalen of iemands aangifte handmatig werd gecontroleerd. Dat blijkt uit discriminerende handleidingen die werden gebruikt. Dit valt onder institutioneel racisme, schrijft de bewindsman. Hij verwijst naar een recente definitie van die term door het College voor de Rechten van de Mens.
De handleidingen kunnen niet door de beugel, zegt Van Rij, evenals de door inspecteurs gebruikte “bewoordingen” zoals die naar boven kwamen in een onderzoeksrapport naar de zwarte lijsten die het kabinet tot enige tijd geleden gebruikte.
Reinigingsproces
Maar het gaat hierbij om acties van “een aantal medewerkers” en niet iets dat breed bij de Belastingdienst speelde, beklemtoont de bewindsman. Op de handleidingen zaten “geen kwaliteitscontroles, geen waarborgen”. Ze zijn ook jarenlang niet opgemerkt. “Met de inzichten van nu, 2022, denk je: hoe heeft dat kunnen gebeuren?”, aldus Van Rij.
Het erkennen van institutioneel racisme zonder aan die erkenning gevolg te geven zou volgens de staatssecretaris een “loze handeling” zijn. Er is al veel in gang gezet om zaken bij de fiscus te verbeteren, benadrukt hij. De erkenning is volgens Van Rij onderdeel van een “reinigingsproces”.
‘Niet elk onderscheid is discriminerend’
Maar Van Rij wil niet dat de Belastingdienst “in een kramp” schiet. Selectie op bepaalde risico’s is nodig om toezicht te houden en misbruik te voorkomen. “Discriminatie is en blijft verboden, maar niet elk onderscheid is discriminerend”, benadrukt Van Rij. Dat hangt volgens hem af van de “rechtvaardigingsgrond”.
Bij risicoselectie wordt het risico op fraude ingeschat op basis van een aantal criteria, bijvoorbeeld inkomen. Maar dit gebeurde bij de Belastingdienst ook op basis van nationaliteit, zonder dat daar een rechtvaardigheidsgrond voor was, én op basis van “uiterlijke kenmerken”. Daarom erkende het kabinet maandag dat er bij de fiscus sprake is geweest van institutioneel racisme.
Dit betekent echter niet dat het maken van onderscheid per definitie fout is, vindt Van Rij. Risicoselectie is zelfs broodnodig, omdat de overheid gewoonweg niet genoeg mensen heeft om controles uit te voeren zonder dat daar selectie aan vooraf gaat. De bewindsman wil een “discussie” voeren over de balans tussen efficiënte fraudeaanpak en het voorkomen van discriminatie.
LEES OOK: ‘Bekennen racisme in toeslagenaffaire heeft geen zin’
Door: Redactie
Maak nu het verschil. Het telt. Word lid van WNL. Klik hier
Militair bracht Hitlergroet en zong Duitse marsliederen: neonazi of foute grappenmaker?
Militair Sem R. staat op foto’s waarop hij een SS-hoofddeksel draagt en waar hij de Hitlergroet brengt. Zelf doet hij het af als ‘humor’. Hoe denkt de rechter daarover?
Presentator Maaike Timmerman gaat in gesprek met Telegraaf-journalist Silvan Schoonhoven die met Sem R. sprak en historicus Coks Donders. Hoe komt het dat antisemitisme toeneemt? En worden de daders opgespoord en berecht? Onderzoeksjournalist Noa van Oostrom zoekt het uit.
Luister naar de podcast!
Luister terug: Hoe staat het met de verduurzamingsslag?
Die vraag stelt Thomas van Groningen aan Remco de Boer, die de energietransitie al jaren onderzoekt, beschrijft én bespreekt in zijn podcast Studio Energie, David Peters, Chief Transition Officer van netbeheerder Stedin en Tweede Kamerlid Henk Vermeer.
Klik hier.
Achttien landen strijden vanavond tijdens de eerste halve finale van het Eurovisie Songfestival om een plekje in de grote finale op zaterdagavond. Zangeres Justine Pelmelay…
Lees meerPro-Palestijnse demonstranten hebben afgelopen nacht de politie bekogeld met vuurwerk en stenen op de Roeterseilandcampus van de Universiteit van Amsterdam (UvA). Een tentenkamp dat de…
Lees meerAntisemitische leuzen, de Hitlergroet en Duitse marsliederen; in de telefoon van militair Sem R. ontdekte de politie appgroepen waarin neonazistische uitlatingen werden gedaan. Opvallend: ook…
Lees meerPiloot Ruud Stegers was met honderden passagiers aan boord onderweg naar Helsinki toen plots zijn GPS-systeem werd verstoord. Terwijl het vliegtuig steeds verder uit koers…
Lees meerHet is nog steeds niet duidelijk of PVV, VVD, NSC en BBB samen een nieuw kabinet gaan vormen. Na afloop van een lange dag van…
Lees meerKoken, een wasje draaien of je auto opladen is – als er niets gebeurt – over een paar jaar niet meer vanzelfsprekend. Daarvoor waarschuwen onder…
Lees meerEuropapa van Joost Klein is “met afstand” de populairste inzending op Spotify. De muziekstreamingdienst maakte maandag bekend dat het nummer van Joost Klein van alle…
Lees meerNederland stuurt vanaf december maximaal tien F-35’s naar Estland om daar bij te dragen aan de bewaking en beveiliging van het NAVO-luchtruim. Dat meldt demissionair…
Lees meerBij het pro-Palestijnse protest bij de campus van de Universiteit van Amsterdam (UvA) zijn maandagavond een paar honderd mensen aanwezig. Ook tientallen medewerkers van de…
Lees meerDenkend aan Maastricht dwalen je gedachten al snel af naar de oude binnenstad met Het Vrijthof en de Sint Servaasbrug. Maar de hoofdstad van Limburg…
Lees meerChina moet bedacht zijn op stevige maatregelen van de Europese Unie als die nodig zijn om haar economie en veiligheid te beschermen, waarschuwt de Europese…
Lees meerHet Openbaar Ministerie vindt de uitspraak van fractievoorzitter Frans Timmermans over Geert Wilders op een partijcongres niet strafbaar. De GroenLinks-PvdA-leider stelde daar “niets (te zullen)…
Lees meerPro-Palestijnse demonstranten hebben maandag tenten opgezet op het Roeterseiland bij de campus van de Universiteit van Amsterdam (UvA). Hun belangrijkste eis is dat de universiteit…
Lees meerCDA-leider Henri Bontenbal noemt de formatievoortgang “amateuristisch”. Deze uitspraak deed hij in het radioprogramma Sven op 1. Bontenbal ontvangt binnen de Kamer signalen dat grote…
Lees meerPVV-Kamerlid Gidi Markuszower is maandag gefotografeerd met een leesbaar formatiestuk, bij binnenkomst van de onderhandelingen. Het lijkt te gaan om een concept-hoofdlijnenakkoord, maar het is…
Lees meer