Kan Duitsland na vertrek Merkel blijven investeren in Europa?
Angela Merkel neemt vandaag officieel afscheid als bondskanselier van Duitsland. Maar liefst zestien jaar zwaaide zij de scepter in Duitsland en zal woensdag het stokje overgeven aan Olaf Scholz. De opvolger van Merkel krijgt direct te maken met een lastig vraagstuk: investeren in Europa.
“Zij is eigenlijk een crisiskanselier geweest”, vertelt directeur politieke zaken HCSS Han ten Broeke in Goedemorgen Nederland op NPO 1. “Niet alleen voor Duitsland, maar vooral ook voor Europa.” Ten Broeke noemt enkele voorbeelden. “De financiële crisis, de bankencrisis, Griekenland.”
‘Past niet bij haar’
Ook op internationaal beleid liet Merkel zich gelden volgens Ten Broeke. “Bijvoorbeeld toen de crisis uitbrak in Oost-Oekraïne. Zij was ook degene die in Wit-Rusland als eerste had bijgedragen aan dat het erna weer wat rustiger werd. De vluchtelingencrisis, met haar beroemde uitspraak ‘wir schaffen das’. En ze heeft twee jaar geleden vriend en vijand verrast met het coronafonds. Waar zij nadrukkelijk op heeft aangedrongen. En ‘vriend’ Nederland moest het been bijtrekken om daarmee akkoord te gaan.”
Ten Broeke vertelt dat Merkel nooit voorop liep, want “dat past niet bij haar”. Maar “vanuit een bescheiden positie heeft zij ervoor gezorgd dat Europa weer door kon gaan”. Wat zij dan financierde met de grote Duitse economie.
Kritiek
Toch heeft men ook kritiek gehad op Merkel, vooral vanuit Duitsland zelf. “Zij heeft zelf niet veel hervormd”, legt Ten Broeke uit. “Duitsland is veel achterstallig onderhoud. Als wij als Nederlanders naar Duitsland gaan verbazen wij ons in negatief opzicht over hoe ‘achterlijk’ het land is als het bijvoorbeeld gaat over 3G (mobiel internet, red.). Wij praten al over 5G. Of in een café, daar vragen zij nog altijd ‘betalen met kaart of contant’. Wij betalen bijna allemaal met onze telefoon.”
Kritiek of lovende woorden. Hoe dan ook was Merkel een politicus die op de achtergrond bleef, maar wel veel voor elkaar kreeg. Ten Broeke verklaart dat het te maken heeft met haar achtergrond, die zij “nooit verloochend heeft”. “En daar verwees zij ook naar bij haar vertrek.”
Europa
Merkel kreeg vooral in Europa veel voor elkaar. Volgens Ten Broeke is dat een trekje van Noord-Duitsers, die “streng op de centjes, maar ruimhartig naar Europa zijn”. Ten Broeke vraagt zich af of Duitsland zich dat in de toekomst nog kan veroorloven. “Merkel heeft er heel veel mee kunnen redden en ook veel Europese overeenkomsten mee kunnen afdwingen. Alleen ook de Duitse begroting gaat allerlei problemen krijgen.”
Dus rijst de vraag of Duitsland, onder leiding van Scholz, die ook uit Noord-Duitsland komt, nog wel rijkelijk kan blijven investeren in Europa. Mogelijk is de Duitse pensioenvoorziening namelijk een doorn in het oog. “Die is niet één, twee, drie verzekerd”, zegt Ten Broeke. “Wat dreigt is dat Duitsland straks een derde van wat zij uitgeven op de rijksbegroting, moeten uitgeven aan de pensioenen. Dus is de vraag of er nog genoeg overblijft om Europees wat bij te dragen.”
Door: Vick ten Wolde
Maak nu het verschil. Het telt. Word lid van WNL. Klik hier
Wat kunnen we leren van Berlijn?
Berlijn is een stad waar tal van culturen elkaar treffen. In aanloop naar de Europese verkiezingen gaat electoraal geograaf Josse de Voogd op onderzoek uit in een aantal Europese steden. Wat ziet hij in de Duitse hoofdstad?
Terugluisteren: wie moeten straks het kabinet gaan vullen?
Mochten de formerende partijen tot een akkoord komen, wie moeten dan plaats nemen in het kabinet? Martijn de Greve bespreek het met…
- Jozias van Aartsen, oud-minister van Landbouw en Buitenlandse zaken en voormalig VVD-fractievoorzitter;
- Cees Veerman, oud-Landbouwminister voor het CDA;
- Mark Frequin, voormalig topambtenaar en de schrijver van vele boeken over de samenwerking met bewindspersonen zoals ‘Ja minister, nee minister’.
Klik hier en luister deze uitzending terug.
Mochten de formerende partijen tot een akkoord komen, is het nog maar de vraag hoe snel er een nieuw kabinet op het bordes staat. Oud-ministers…
Lees meerIn het pand van de Universiteit van Amsterdam (UvA), waar maandag een pro-Palestijns protest was, is veel schade aangericht. Ramen, schermen en muren zijn beklad…
Lees meerZo’n tweehonderd pro-Palestijnse betogers hebben zich verzameld in het Oosterpark, ziet een ANP-verslaggever. Eerder op maandag voerden zij actie bij de Roeterseilandcampus van de Universiteit…
Lees meerHet KNMI waarschuwt voor “enkele pittige onweersbuien” in het noorden, midden en oosten van het land. Tot 21.00 uur is daarom code geel afgegeven voor…
Lees meerBij het pro-Palestijnse protest bij de Roeterseilandcampus van de Universiteit van Amsterdam (UvA) is zeker een man afgevoerd door de Mobiele Eenheid, ziet een ANP-verslaggever…
Lees meerDe Zweedse politie verwacht dat het Openbaar Ministerie van Zweden overgaat tot vervolging van Joost Klein. Dat zegt het hoofd van de onderzoeksafdeling van de…
Lees meerNatuurfotograaf Jasper Doest vraagt zich in WNL In de Kantine op NPO Radio 1 af wat de mens ervoor overheeft om de natuur te beschermen….
Lees meerVerhuurders van vrije sectorwoningen vrezen dat ze miljarden euro’s aan huurders moeten terugbetalen nadat kantonrechters een streep hebben gezet door meerdere huurverhogingen, omdat die niet…
Lees meerAlle universiteiten moeten “gezamenlijk een lijn trekken” als het gaat om demonstraties, vindt onderwijsminister Robbert Dijkgraaf. Na een bijeenkomst over antisemitisme in het Catshuis zei…
Lees meerHonderden demonstranten betreden maandagmiddag een gebouw van de Universiteit van Amsterdam (UvA) op de Roeterseilandcampus in het centrum van de hoofdstad, ziet een ANP-verslaggever. Het…
Lees meerHet is niet nodig om “naar wetgeving te grijpen” tegen Jodenhaat, zegt demissionair premier Mark Rutte na een gesprek met organisaties op het Catshuis over…
Lees meerBurgemeester van de Italiaanse trekpleister Florence Dario Nardella is klaar met de particuliere vakantieverhuur. Hij is de eerste burgemeester in Italië die de strijd aangaat…
Lees meerDirecteur van het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) Taco van Hoek vindt de doelstelling om klimaatneutraal te wonen in 2050 niet realistisch. Dat zegt…
Lees meerVeel schapen- en koeienboeren voelen nog steeds het leed dat blauwtong eind vorig jaar heeft aangericht. Duizenden dieren zijn door de ziekte overleden en nu…
Lees meerDe hoofdstad van Duitsland Berlijn is naast een walhalla voor progressief denkenden ook een stad met een andere kant. Waar de wijken rondom het centrum…
Lees meer