Rutte: verlies Oekraïne kost Europa vele honderden miljarden

Als Europa Oekraïne de oorlog tegen Rusland laat verliezen, betaalt het een hoge prijs, waarschuwt NAVO-topman Mark Rutte. Dan moet het vele honderden miljarden euro's extra in zijn verdediging tegen Rusland steken, gaan de economie en de nationale begrotingen onderuit en zijn zware bezuinigingen nodig, zei Rutte in een grote toespraak in Berlijn.

Bijna precies een jaar geleden, vlak na zijn aantreden als secretaris-generaal van het bondgenootschap, probeerde Rutte de inwoners van de NAVO-landen al wakker te schudden. De 32 lidstaten moesten een "oorlogsmentaliteit" aannemen, stelde hij. Nu haalt hij zelfs de beide wereldoorlogen aan als een strijd waarvoor de NAVO zich gereed moet maken. Maar "ik ben bang dat te velen stilletjes achteroverleunen", constateert hij. "Te velen voelen de urgentie niet. Te velen denken dat de tijd aan onze kant staat." Maar "wij zijn Ruslands volgende doelwit".

Nu Oekraïne onder zware druk staat en volgens velen de moeilijkste winter tot dusver ingaat, "is het tijd voor actie", zei Rutte donderdag in een speech voor hoogwaardigheidsbekleders, diplomaten en defensie-experts in de Duitse hoofdstad. Als Oekraïne verliest en door Rusland wordt bezet, staat Rusland op de stoep van de NAVO, memoreert hij. Het gevaar van een Russische aanval zou "aanzienlijk" groeien. Nederland en de andere lidstaten zouden veel meer militairen en materieel naar de oostgrens moeten sturen.

Defensie-uitgaven

Bij de kosten van een Oekraïense nederlaag verbleken de extra defensie-uitgaven die de NAVO-landen op de top in Den Haag hebben afgesproken, stelt Rutte. Het overeengekomen percentage van 3,5 procent van de economie zou "enorm" moeten stijgen, en wel onmiddellijk. De voormalige VVD-premier schetst een economische noodtoestand met pijnlijke financiële ingrepen, noodbegrotingen, bezuinigingen en ontwrichting van de economie. "Onvermijdelijk en absoluut noodzakelijk om onze bevolking te beschermen."

De afloop van de oorlog in Oekraïne is ook belangrijk voor de VS, stelde Rutte. Het lot van het land is bepalend voor de Europese veiligheid, en dat is volgens hem weer een cruciaal belang van de VS. Onder de Amerikaanse president Donald Trump treden de VS niet langer op als bondgenoot van Oekraïne, maar als bemiddelaar.

Rutte "rekent op" de NAVO-landen om Oekraïne extra geld te geven voor de Amerikaanse wapens waar het moeilijk zonder kan. Europa maakte het opdrogen van de Amerikaanse steun aanvankelijk nog goed, maar de geldstroom hapert volgens onderzoekers nu.