Rita Verdonk wil landelijk beleid tegen het groeiende aantal daklozen: 'We laten heel veel mensen toe in Nederland"

Rita Verdonk wil dat de overheid stappen zet om het aantal daklozen terug te dringen. "Kom met geld over de brug", zegt het raadslid van Hart voor Den Haag in Goedemorgen Nederland op NPO 1. Den Haag en Amsterdam trekken samen aan de bel.

In de regio's Amsterdam en Den Haag zijn ruim 20.000 mensen geteld die dak- of thuisloos zijn, blijkt uit de nieuwe ETHOS-telling van Hogeschool Utrecht en Kansfonds. In Nederland zouden in totaal bijna 30.000 mensen dak- en thuisloos zijn, onder wie ruim 4000 kinderen. In Den Bosch spreken vandaag bestuurders en instanties over dit groeiende probleem.

Volgens Verdonk is er landelijk beleid nodig. "Het daklozenprobleem is natuurlijk heel weerbarstig, er zijn zoveel verschillende groepen mensen dakloos. De eerste oproep is: bouw weer woningen. Als er meer woningen zijn, hebben we minder mensen die geen dak boven hun hoofd hebben. Zo simpel is het", begint ze. "Kom ook met geld over de brug."

Het Leger des Heils wijst erop dat de cijfers fors hoger uitvallen dan die van het CBS en zegt dat Nederland zich in een crisissituatie bevindt.

Niet altijd zichtbaar

In Den Haag zijn twee keer meer dak- en thuislozen dan het stadsbestuur vorig jaar had becijferd, blijkt volgens Verdonk uit de ETHOS-telling. Het voormalig VVD-Kamerlid benadrukt dat het niet alleen gaat om mensen die in parkjes of onder bruggen slapen. "Je moet ook denken aan vrouwen die vanwege een scheiding of een situatie met huiselijk geweld met kinderen op straat staan."

"Denk ook aan al die jongeren, die thuis moeten blijven wonen omdat er geen huis te krijgen is. Die vallen er ook onder", zegt Verdonk. "Ook mensen die in een vakantiehuis wonen, omdat ze geen woning hebben. We hebben ook de groep die we allemaal kennen: dakloze arbeidsmigranten die op straat zitten en ook overlast veroorzaken."

Ze pleit voor betere opvang. "Het liefst willen we natuurlijk dat mensen een eigen woonomgeving krijgen. Zolang die er niet is, moet je in ieder geval een aantal mensen opvangen. Dat gebeurt nu veel in hotels, dat is hartstikke duur. Er moeten meer opvangmogelijkheden komen."

Statushouders

De oud-minister voor Vreemdelingenzaken en Integratie wil dat er ook wordt gekeken naar de instroom. "Het is ook zo, ik vertel het er toch maar bij: we laten heel veel mensen toe in Nederland, we geven heel veel mensen een status. Statushouders komen allemaal meteen in aanmerking voor een huis, ze hebben een voorrangsregeling. Het is heel goed dat minister Keijzer die gaat afschaffen. Er moet op een aantal punten maatregelen genomen worden."

Hoe groot de groep statushouders is die met voorrang een woning krijgt, weet Verdonk niet precies. "Daar ga ik geen uitspraken over doen. Ik doe daar een beetje moeilijk over, omdat de cijfers telkens verschillen. Er zijn nu cijfers van tussen de zeven en zeventien procent over het aantal huizen dat naar statushouders gaat."

Dat is relatief een kleine groep. "Ja, maar we hebben niet voldoende woningen. Dat is probleem één", reageert Verdonk tot slot. "Ten tweede laten we te veel mensen toe die in aanmerking komen voor een huis. Ten derde geven we mensen die pas binnen zijn een voorrangsregeling, terwijl kinderen niet het huis uit kunnen. Ik sprak net nog iemand die zei: 'Mijn dochter is 35 jaar en woont nog steeds op zolder'."

ETHOS-telling

ETHOS staat voor European Typology of Homelessness and Housing Exclusion. Er deden 645 telorganisaties mee, zoals gemeentelijke diensten, maatschappelijke opvangorganisaties, huisartsen en woningcorporaties.

Het is de derde keer dat in tientallen gemeenten de dak- en thuislozen zijn geteld. Dit keer gebeurde dat in de regio's Amsterdam-Amstelland, Den Haag, Noordkop, Eindhoven, IJssel-Vecht, Maastricht-Heuvelland, Maassluis-Vlaardingen-Schiedam, Valleiregio en Zaanstreek. Daarbij zijn in totaal 28.721 dak- en thuisloze mensen geteld. Het gaat om bijna 25.000 volwassenen en zo'n 4000 kinderen.

"De meeste volwassenen verblijven niet, zoals vaak wordt gedacht, op straat, maar bij familie of vrienden (31 procent) of in niet-conventionele woonruimten zoals een auto, schuur of stacaravan (achttien procent). De telling brengt ook deze verborgen dakloosheid in beeld", zegt onderzoeker Annabel Scheepers van Hogeschool Utrecht.