Steun voor Publieke Omroep: 'Nieuws, drama en cultuur, het moet door de NPO gemaakt worden'
Boris van der Ham wil dat de politiek zich uitspreekt over welke programma's wél door de Nederlandse Publieke Omroep moeten worden gemaakt. Volgens hem richt het debat zich nu te veel op welke programma's overbodig zouden zijn. "Nieuws, drama en cultuur, het moet door de NPO gemaakt worden, omdat het door commerciële zenders niet wordt opgepakt."
Verschillende omroepen kondigden dinsdag aan te stoppen met een aantal populaire programma's vanwege bezuinigingen op de NPO. AVROTROS stopt per 2027 met Draadstaal, Opium op Oerol en het Zondagochtend Concert. Bij BNNVARA verdwijnen dat jaar First Dates, Kassa en Van Roosmalen & Groenteman. BinnensteBuiten van KRO-NCRV stopt per 2027 doordeweeks.
Van der Ham vreest dat nog meer programma's zullen sneuvelen. "Het ene programma is misbaarder dan het andere. Laten we eerlijk zijn: First Dates, hartstikke leuk hoor, maar moet dat bij de Publieke Omroep? Maar een programma als Kassa gaat om een publiek doel wat je als omroep hebt om rechtvaardigheden naar boven te brengen...", zegt het voormalig D66-Kamerlid in Goedemorgen Nederland op NPO 1. Kassa kaart namens de consument misstanden aan.
Hij vindt het jammer dat ook Draadstaal met Dennis van der Ven en Jeroen van Koningsbrugge verdwijnt. Dat soort programma's kan alleen door de NPO worden gemaakt, stelt Van der Ham. "Een grappig programma maken kost tijd. Die hebben ze bij de NPO gekregen en het programma is best succesvol. Het kost wat, maar het levert ook wat op. Bij de commerciële omroepen is het moeilijker om dit te maken."
Hetzelfde geldt voor dramaproducties, die vaak duur zijn om te produceren. "Het is duur, maar we houden er echt van", zegt Van der Ham. De afgelopen jaren verschenen populaire Nederlandse series op de NPO, zoals Dertigers en Oogappels. "We vinden het als kijker mooi dat er Nederlandse series worden gemaakt."
“We vinden het als kijker mooi dat er Nederlandse series worden gemaakt.”
Hij benadrukt daarnaast het belang van cultuur op tv. "Ik hoop dat de Publieke Omroep rond dat soort publieke doelen de middelen blijft houden om het te maken. Ik zit hier nu bij een talkshow, maar anders krijgen we alleen maar talkshows op televisie. Deze is natuurlijk fantastisch, maar er zijn ook talkshows waarvan je denkt: weer een talkshow?"
Onzekere periode voor werknemers
Filmjournalist Merel van Baal, ook te gast in de studio, wijst niet alleen op de impact van het verdwijnen van programma's, maar ook op de positie van de medewerkers. "Iedereen heeft het altijd over de impact van de programma's, ik denk ook aan de mensen die voor de programma's werken. Dat zijn heel vaak jonge mensen die proberen een carrière te bouwen."
"Als het gaat over ingrepen bij een bank, hebben we het over het aantal mensen dat wordt ontslagen. Als het gaat over de NPO, hebben we het daar niet over. Maar die mensen kunnen al geen huizen kopen, de contracten zijn super onzeker", zegt Van Baal. "Ze weten niet waar ze heen kunnen. Ze kunnen ook niet makkelijk ergens anders bij de NPO solliciteren, want overal is het onzeker en je krijgt ook dan een tijdelijk contract. Ik denk dat dat iets is wat benoemd mag worden."
“Iedereen heeft het altijd over de impact van de programma's, ik denk ook aan de mensen die voor de programma's werken. Dat zijn heel vaak jonge mensen.”
CPB-directeur Pieter Hasekamp vult aan: "Dat ook de Publieke Omroep zich blijft vernieuwen en dat er naar de kosten wordt gekeken, lijkt mij een gezonde zaak. Tegelijkertijd heeft Nederland niet per se een hele dure publieke omroep. Ik ondersteun wat Boris zegt: er moet ruimte zijn voor programma's die anders niet gemaakt zouden worden."
"En dat er grote gevolgen zijn niet alleen voor de programma's, maar ook voor de mensen die programma's maken in een sector waar de arbeidsmarkt al heel fors onder druk staat, is zonder meer waar", aldus Hasekamp.
'Politiek moet zich uitspreken'
Van der Ham wil dat Den Haag zich niet alleen focust op wat kan verdwijnen, maar vooral op wat behouden moet blijven. "De politiek heeft heel veel opvattingen over de Publieke Omroep. Laat ze zich meer uitspreken over wat er dan wél gemaakt moet worden en niet alleen over wat niet gemaakt moet worden. Drama, nieuws, maar ook programma's over cultuur moeten gemaakt worden door de Publieke Omroep."