Wat als Frans Timmermans (GL-PvdA) de grootste wordt?: 'Kleine kans op formatie voor de feestdagen'

Met alsmaar stijgende peilingen lijkt Rob Jetten af te stevenen op het premierschap, maar ook de stabiel scorende Frans Timmermans kan met zijn GroenLinks-PvdA de grootste worden. Hoe ziet het politieke speelveld er in dat geval uit? "Dat scenario is sowieso voor één partij niet aantrekkelijk."

Geert Wilders, Frans Timmermans en Jetten scoren in de afsluitingspeiling van Ipsos allen 23 zetels. Wilders valt naar alle waarschijnlijkheid af voor het premierschap, omdat vrijwel alle grote partijen niets met hem te maken willen hebben. De strijd gaat dan ook tussen Jetten en Timmermans.

"We hebben het veel over Jetten, maar Timmermans staat heel stabiel. Hoewel hij in twee jaar tijd geen winst boekte, kan hij alsnog de grootste worden", vertelt politiek verslaggever Mats Akkerman in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

In dat geval is een combinatie tussen GL-PvdA, D66 en CDA het aannemelijkst. "Als het hart van het nieuwe kabinet. Maar voor het CDA, als rechtste partij in dit blok, is dit niet de aantrekkelijkste coalitie."

Daarbij komen de partijen volgens de Ipsos-peiling uit op 65 zetels. Dat betekent dat Timmermans er minstens elf zetels bij zou moeten sprokkelen. Akkerman: "Het is voor de VVD niet aantrekkelijk om hierin te stappen. Je zou kunnen denken aan de ChristenUnie, maar die is te klein. Je kunt ook andere linkse partijen erbij optellen. Het wordt voor het CDA dan nog minder aantrekkelijk. Je komt al snel in een scenario dat het sowieso voor één partij niet aantrekkelijk is."

De tekst gaat verder onder de X.

Hebben we voor de kerst een nieuw kabinet?

Jesse Klaver, Kamerlid GroenLinks-PvdA, wil zo snel mogelijk een nieuw kabinet. "We hebben altijd gezegd dat we voor de kerst nieuwe bewindslieden op het bordes willen hebben staan. Nederland dreigt totaal onbestuurbaar te worden", vertelt hij in Goedemorgen Nederland. Akkerman reageert: "Een formatie die voor de kerst klaar is, wordt een lastige."

Jetten zou bij winst over rechts kunnen gaan. Het blok D66, CDA, VVD en JA21 komt uit op zeventig zetels. "Maar dan heb je nog geen meerderheid. Een winst van D66 zou deels door strategische stemmers komen, die ook uit de links-progressieve hoek komen."

Gezamenlijke stip

Tom de Bruyne, voormalig strateeg bij de VVD, zegt dat twee partijen met totaal andere perspectieven "een gezamenlijke stip aan de horizon" moeten bepalen. "Je kunt de neuzen dezelfde kant op krijgen als je zegt: in vier jaar realiseren we iets waar we sámen trots op zijn."

Simon den Haak, die PvdA in het verleden adviseerde, is in zijn nopjes met de strijd tussen Timmermans en Jetten. "Na jarenlange verrechtsing lijkt het te gaan tussen twee progressieve kandidaten. Ik word enthousiast van een progressief blok van vijftig zetels in het kabinet."