Mona Keijzer vindt kritiek op Israël 'op een gegeven moment gewoon antisemitisch'

Demissionair minister van Buitenlandse Zaken David van Weel waarschuwt voor het doorsnijden van banden met de Israëlische bevolking. "Ik vind dat je heel voorzichtig moet zijn, zeker als het gaat om menselijke contacten", zegt Van Weel (VVD) in WNL Op Zondag op NPO 1. Vicepremier Mona Keijzer (BBB) gaat een stap verder: zij vindt dat kritiek op Israël regelmatig omslaat in antisemitisme.

Veel universiteiten hebben hun samenwerking met Israël op een laag pitje gezet. Vorige week maakte de Universiteit van Amsterdam (UvA) bekend te onderzoeken of het juridisch mogelijk is lopende projecten waarbij Israëlische wetenschappers betrokken zijn, te beëindigen.

De UvA benadrukte wel dat het belangrijk is om contacten met individuele studenten en onderzoekers te behouden. "Zij vertolken ook vaak een kritische stem tegen de daden van de Israëlische regering en we willen hen niet afsluiten van de rest van de wereld." Eerder kondigde omroep AVROTROS aan niet te willen deelnemen aan het Eurovisiesongfestival als Israël mag meedoen.

Van Weel begrijpt naar eigen zeggen dat "mensen iets willen doen" om hun ongenoegen met de Israëlische regering te uiten. "Ik snap ook dat mensen massaal naar een Rode Lijn-demonstratie willen, omdat ze hun steentje willen bijdragen. Dat is voor mij makkelijker te doen: ik ben minister van Buitenlandse Zaken. Ik kan in het vliegtuig stappen en mensen in Israël bellen. Ik begrijp die onmacht van mensen."

"Maar ik vind dat je heel voorzichtig moet zijn, zeker als het gaat om menselijke contacten", vervolgt de VVD-bewindsman over het verbreken van banden met Israëlische organisaties. "Of het nu gaat om universiteiten, kunstinstellingen of het Eurovisie Songfestival; je moet echt oppassen dat je dat soort banden niet allemaal doorsnijdt."

Diplomatie

Van Weel benadrukt dat mensen "alle kritiek" mogen hebben op de Israëlische regering. "Wij hebben ook twee ministers op de sanctielijst gezet en niet zonder reden. Daar sta ik volledig achter. Maar we zijn niet in oorlog met de bevolking van Israël, en je moet die banden op een gegeven moment ook weer kunnen aanhalen. Alles wat nu doorgesneden wordt, zal moeilijk te repareren zijn. Dat vind ik soms lastig."

De minister probeert zelf de diplomatieke lijnen met Israël open te houden. "Ik wil een rol kunnen spelen in de diplomatie. Als ik overal deuren dichtgooi en alleen maar morele uitspraken doe, wordt de telefoon niet meer opgepakt. Mijn telefoon wordt nu nog wél opgepakt."

WNL Op Zondag gemist? Luister deze uitzending nu terug als podcast. De tekst gaat hieronder verder.

"Ik kan nog bellen met mijn Israëlische collega Gideon Sa’ar. Ondanks dat hij natuurlijk problemen had met een aantal van de maatregelen die we hebben afgekondigd, begrijpt hij wel dat voor ons een veilig Israël een van de prioriteiten is", aldus Van Weel.

‘Wordt op een gegeven moment gewoon antisemitisch’

Vicepremier Mona Keijzer (BBB) vindt dat kritiek op Israël soms doorslaat in antisemitisme. "Het is nu van 'ceasefire now' naar 'einde aan apartheid' en 'einde aan koloniaal beleid' gegaan", zegt ze over de protesten tegen Israël. "Dan wordt het op een gegeven moment gewoon antisemitisch."

"Ik denk dan: dames en heren, ik snap heel goed dat je je zorgen maakt over wat daar gebeurd is. Het zijn afgrijselijke beelden geweest. Maar doen alsof dat de Israëlische staat is, dan gaat het op een gegeven moment over iets anders", vindt Keijzer.

Tekst gaat verder onder X.

Oud-SP-Kamerlid Ronald van Raak, eveneens te gast, reageert: "Ik zou oppassen met kritiek antisemitisch noemen. Daar moeten we echt mee oppassen! Ik heb mijn leven lang heel veel kritiek gehad op elk kabinet van Benjamin Netanyahu. Dat moeten we los blijven zien van de bevolking. Dan vind ik een term als ‘antisemitisch’ niet gepast."

Keijzer antwoordt: "Dat kan zijn. Maar als je nu begint over apartheid in Israël, dan begrijp je niet wat daar aan de hand is en vraag ik me af wat eigenlijk je probleem is met de Israëlische staat." Ook volgens haar is kritiek op het geweld van Israël in Gaza overigens legitiem. "Dat mag, dat is toegestaan. Ook ik vind daar wat van."

Tweestatenoplossing

Nu Israël en Hamas onder druk van de Amerikaanse president Donald Trump tot een staakt-het-vuren zijn gekomen, hoopt buitenlandsminister Van Weel dat er weer uitzicht is op een tweestatenoplossing. "Voor het eerst sinds de Oslo-akkoorden hebben we een plan dat daarheen kan leiden. Als dat lukt, zou het voor iedereen de gedroomde uitkomst zijn. Dit is hét onoplosbare conflict."

Hij wil niet zeggen hoe ver Nederland is in het proces om de Palestijnse staat te erkennen. "Laten we eerst dit vredesplan maar even doorlopen", zegt de minister, die eraan toevoegt: "Ik kom terug."

Sancties

Vandaag spreekt Van Weel met Europese ambtsgenoten over de vraag of de sancties tegen Israël versoepeld moeten worden, nu de regering-Netanyahu heeft ingestemd met het staakt-het-vuren. "Ik denk dat we nu op een punt zitten dat we allemaal willen dat het vredesplan slaagt. Dan is de vraag: wat draagt daar het meest aan bij?"

"Is dat het nu al verlichten van de sancties, is dat het instellen van nieuwe sancties of is dat even afwachten hoe het de komende tijd gaat?", zegt hij tot slot. "De waarheid ligt, zoals vaker, in het midden. Ik denk dat we de komende weken gaan monitoren wat voor druk we moeten uitoefenen, ook op Israël."