Tuinman pareert kritiek op Defensie-enquête voor jongeren: 'Het gesprek komt juist op gang'

Vanaf vandaag ontvangen 200.000 17-jarigen een enquête van Defensie om hun interesse in een functie bij het leger te peilen. Het is een vrijwillige enquête om de gaten in de krijgsmacht op te vullen, maar het is nog maar de vraag of 'we hiermee de oorlog winnen', stelden kranten zoals Het Parool. Staatssecretaris van Defensie Gijs Tuinman geeft in Goedemorgen Nederland op NPO 1 aan zulke opmerkingen "niet te kunnen waarderen".

Jongeren krijgen via meerkeuzevragen inzicht in hoe zij hun vrije tijd het liefst doorbrengen en wat zij belangrijk vinden in een baan. Ook wordt gevraagd welk onderdeel van de krijgsmacht hen het meest aanspreekt als ze zouden kiezen voor een loopbaan bij Defensie. Daarnaast komen onderwerpen als motivatie, gedrag en fysieke fitheid aan bod.

De bewindsman noemt het daarom 'flauw' dat Het Parool met deze kop komt. "Zo win je de oorlog niet nee, daar ben ik het mee eens. Daar heb je meer mensen voor nodig, betere en meer spullen, onze digitalisering moet op orde zijn en we hebben meer kazernes nodig. Daar zijn we hartstikke hard mee bezig."

"Het is niet alleen een vrijblijvende Defensie-enquête", onderstreept hij, "er zitten ook stappen in een dienmodel met een meer verplichtend karakter. En daarnaast zijn er allerlei instroommogelijkheden, zoals een dienjaar."

Groeiend animo

Tuinman ziet onder jongeren een groeiend animo en noemt dat ook hoognodig. "Door de enquête komt het gesprek juist beter op gang", zegt hij. "Tussen jongeren en ook tussen hun ouders. We krijgen op deze manier beter inzicht wat de jongeren bezielt en waar ze mee bezig zijn."

Ook is het volgens de staatssecretaris een soort Kieskompas, zodat jongeren gaan nadenken of ze het belangrijk vinden om "op te komen voor het beschermen van wat ons dierbaar is. Je kunt vrijwillig je gegevens achterlaten en één van onze mensen neemt dan contact met je op."

Hij voegt toe: "Deze jongeren hebben de dienstplichtbrief in april gehad en nu sturen we deze enquête erbij. Elke maand zijn het er 35.000, dus niet iedereen heeft vanochtend deze brief gekregen."

Defensie 'een klein land'

Belangrijke reden voor het rondsturen van de brief en het opschalen van de krijgsmacht is de verslechterende veiligheidssituatie in de wereld. "Die is ontzettend veranderd", doelt Tuinman op de droneschendingen in Polen en Russische straaljagers die het Estse luchtruim binnendrongen. "We hebben meer mensen nodig."

De staatssecretaris vergelijkt de krijgsmacht met "een klein land". Er zijn bakkers, chauffeurs, medische specialisten, cybermensen, somt hij aantal functies op. "Als je in de logistiek werkt, hoef je niet 2800 meter in twaalf minuten te rennen", om de breedheid van banen in het leger aan te stippen.

Vrijwillig, of straks niet?

Hij benadrukt dat de enquête vooralsnog vrijwillig is. "Als de instroom echt achterblijft, maar die gaat sky high, dan is verplichting een optie. Of als je in het oosten van Europa ziet dat de dreiging significant toeneemt. Dan kan je hiervoor kiezen."

Mocht het invullen van zo'n enquête verplicht worden, sluiten zich dan niet veel ongemotiveerde jongeren aan bij Defensie? "De keuze blijft vrijwillig op dit moment, maar wat je ook kunt doen, is de enquête verplicht maken, maar het gesprek dat je hebt of een keuring vrijwillig houden. Zo kan het oplopen." Hij benadrukt dat deze opties wel noodzakelijk zijn. "Je moet altijd gegarandeerd genoeg mensen en spullen hebben."