Elisah heeft al tien jaar niets nieuws gekocht: 'Zijn allemaal beter af zonder wegwerptroep'
Ieder jaar belanden er in de Europese Unie voor 35 miljard kilo aan producten op de afvalberg, terwijl ze in principe nog gerepareerd kunnen worden. Fabrikanten hebben dat alleen liever niet, omdat ze graag willen dat jij iets nieuws koopt. Toch zijn er steeds meer initiatieven die proberen om zoveel mogelijk producten te repareren, waaronder Zero Waste Nederland, waar Elisah Pals bij is aangesloten. Ze doet er alles aan om zo weinig mogelijk afval te creëren. "Alles is een voorstadium van afval."
Om de afvalberg te verkleinen, heeft het Europees Parlement in 2024 de Right to Repair-wetgeving aangenomen. De wet moet het recht op reparaties garanderen én reparaties aantrekkelijker maken. Nederland heeft tot 2026 de tijd om deze richtlijnen in de eigen wetgeving op te nemen.
Altijd tweedehands
Pals is groot voorstander. Sterker nog, ze heeft al tien jaar niets nieuws gekocht. "Als ik iets moet kopen, koop ik het tweedehands, en als iets stuk gaat, dan probeer ik het te repareren", zegt ze in een nieuwe aflevering van Stand van Nederland: Generatie Next op NPO 2. "Ook doe ik aan ruilen, huren en lenen. Alles wat ik nieuw moet kopen, probeer ik te vermijden."
Haar oorbellen heeft ze bijvoorbeeld tweedehands gekocht, net als haar kleding. "En mijn mascara maak ik zelf." Wat zijn haar redenen om niets nieuws meer aan te schaffen? "Het is niet dat ik een soort van groene hippie ben, want ik ben ook gewoon een moderne vrouw en ik hou ook van de luxe die het moderne leven biedt. Maar ik stuitte in 2015 op de Zero Waste-beweging, een internationale beweging van mensen die minder afval willen produceren."
'Alles wordt afval'
Ze beseft dat alles wat ze nieuw kocht, "ooit afval wordt". Als men schoenen koopt, "is het niet alleen de schoenendoos die afval is, maar de schoenen zelf slijten ook en komen op de afvalberg terecht. Ik heb met mezelf afgesproken om één jaar niets nieuws te kopen, maar het werd zo snel een nieuwe levensstijl dat ik dat heb volgehouden."
Binnen anderhalf jaar tijd had ze veel geld bespaard, zo veel dat ze haar ogen ervan kon laten laseren. "Dan heb je het over duizenden euro's."
Verleiding 'moeilijk te weerstaan'
Pals beaamt dat het soms niet makkelijk is om de verleiding te weerstaan. "Koopjes zijn nog steeds aantrekkelijk, ook als je je hebt voorgenomen om iets niet te kopen. De prikkel zit in ons, we zijn verzamelaars. Het is moeilijk om je daarvoor af te sluiten." Ze pleit voor stickers op de brievenbus en het afmelden van allerlei nieuwsbrieven, zodat de prikkel minder wordt aangewakkerd.
Mocht iedereen haar voorbeeld volgen, dan is ze ervan overtuigd dat de economie alsnog draaiende blijft. "Maar op een andere manier. Denk aan bedrijven die producten niet verkopen, maar verhuren. Dat je betaalt voor het gebruik. En er blijft ook zeker ruimte voor bedrijven die spullen blijven maken van goede kwaliteit, omdat er vraag is. Maar we zijn uiteindelijk veel beter af en veel gelukkiger met minder wegwerptroep."
Weggooien of repareren? In de nieuwste aflevering van Stand van Nederland: Generatie Next wordt de afvalberg besproken. Alles wat wij aantrekken of kopen belandt vroeg of laat op die stapel. Kan dat niet veel duurzamer en zijn we niet beter af in een recyclesamenleving? Kijk vanavond om 23.10 uur naar een gloednieuwe aflevering van Stand van Nederland: Generatie Next op NPO 2.