VNO-NCW-voorzitter wil CO2-heffing volledig van tafel en aandacht voor investeringsklimaat: 'Als moeder ben ik oprecht bezorgd'

De CO2-heffing moet op termijn volledig van tafel, zegt voorzitter van VNO-NCW Ingrid Thijssen. Ze maakt zich op Prinsjesdag grote zorgen over het verdienvermogen van Nederland en de "stille exodus" van bedrijven. "Ik ben oprecht bezorgd, dat zeg ik niet eens als VNO-voorzitter, maar meer als moeder, dat mijn kinderen en hopelijk ooit kleinkinderen in staat zijn om hun eigen geld te verdienen."

Thijssen luidt in het radioprogramma Sven op 1 de noodklok over het investeringsklimaat, dat volgens haar in Nederland steeds ongunstiger wordt. "Wat wij het allerbelangrijkste vinden is dat er een stabiel kabinet komt dat stabiel beleid gaat maken", zegt ze in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen in oktober. "Er moet écht oog zijn voor wat ons betreft het belangrijkste thema: het investeringsklimaat in Nederland. Het moet echt heel erg veel beter."

De VNO-NCW-voorvrouw ziet dat grote bedrijven ons land verlaten. "Na Unilever, Shell en DSM nu weer Aegon en Douwe Egberts. Je ziet in de industrie voor het eerst weer massaontslagen. Dat heeft alles te maken met het investeringsklimaat. Er is ook een stille exodus, het komt niet in de krant, van bedrijven die niet zozeer Nederland verlaten, maar die hun nieuwe investeringen, zoals een nieuwe fabriek, in het buitenland doen."

Volgens Thijssen wordt het tapijt onder het toekomstige verdienvermogen van Nederland vandaan getrokken. "Ik ben oprecht bezorgd, dat zeg ik niet eens als VNO-voorzitter, maar meer als moeder, dat mijn kinderen en hopelijk ooit kleinkinderen in staat zijn om hun eigen geld te verdienen. Dat er dus banen genoeg zijn, maar ook dat we als land genoeg geld verdienen om al die publieke voorzieningen, de agenten en de zorg, te betalen. Dat is een heel, heel grote zorg en daar moet een volgend kabinet mee aan de bak."

Het is niet zo dat er in Nederland niet meer geïnvesteerd wordt, erkent ze. "Maar de zorgen zijn echt groot. Nederland moet echt aan de bak om ervoor te zorgen dat randvoorwaarden om investeringen te doen goed zijn. Dan gaat het om het oplossen van de grote problemen, waar de vorige kabinetten niet aan toe gekomen zijn."

Sven op 1 gemist? Luister deze uitzending nu terug als podcast. De tekst gaat hieronder verder.

"Het gaat er bijvoorbeeld over dat je geen vergunning kan krijgen vanwege stikstof en over netcongestie, regeldruk, die in Europa hoog is en in Nederland extra hoog, maar ook over stabiliteit. We zien alsmaar jojobeleid in fiscale regelingen. Dat soort dingen moeten nu echt eens opgelost worden. Ons land zit gewoon op slot, we staan stil."

'CO2-heffing moet van tafel'

Uit de gelekte plannen blijkt dat het kabinet ondernemers ook tegemoetkomt: er gaat extra geld naar de techindustrie en de CO2-heffing voor de industrie wordt voorlopig buiten werking gesteld. Bovendien trekt demissionair minister Sophie Hermans (Klimaat en Groene Groei) één miljard euro extra uit voor zonnepanelen op zee.

"Die extra investering in wind op zee is positief, daar zijn we blij om. Dit is een goede beslissing", reageert Thijssen, maar volgens haar is het lang niet genoeg om het investeringsklimaat op peil te krijgen. "Als je ziet wat in totaliteit nodig is, neem even de oplossing van het stikstofprobleem, dan is het nog veel groter bier."

Bovendien gaat de CO2-heffing nog niet helemaal van tafel, omdat het kabinet dan mogelijk één miljard euro uit het coronafonds van Brussel misloopt. "Het is een stap in de goede richting om ervoor te zorgen dat de prijs veel lager is", zegt Thijssen over de maatregel tegen de CO2-heffing, "maar hij gaat niet van tafel. Dat is wel wat er uiteindelijk moet gebeuren: de nationale CO2-heffing moet uiteindelijk verdwijnen."

Mocht het kabinet dan inderdaad geld uit Brussel mislopen, is volgens Thijssen de schade te overzien. "Het gaat om één miljard euro, eenmalig, op een Rijksbegroting van 450 miljard per jaar. Terwijl, als je bedrijven geen eerlijk speelveld hebben ten opzichte van de landen om ons heen, en daar is de nationale CO2-heffing een belangrijke factor in, dan gaan ze uiteindelijk hier niet meer produceren. Dat kost hier uiteindelijk banen en belastinginkomsten. Dat probleem is nog vele malen groter dan die één miljard."

"Ik snap dat mevrouw Hermans het nu niet doet, maar uiteindelijk moet de nationale CO2-heffing echt van tafel", aldus Thijssen.

Looneis FNV 'absurd'

Ze laakt de loonsverhoging van zes procent waar vakbond FNV maandag voor pleitte. "Het is weer het klassieke ritueel dat er een absurd hoge looneis komt vanuit de grootste vakbond", zegt Thijssen.

"Er was natuurlijk een enorme achterstand in de lonen in 2022, doordat de energieprijzen en de inflatie zo opliepen door de oorlog in Oekraïne en het afscheid nemen als Europa van het Russisch gas. Die achterstand in koopkracht is inmiddels ruimschoots ingehaald, zeggen ook De Nederlandsche Bank en het Centraal Planbureau. Nu vraagt FNV weer een looneis die twee keer zo hoog is als de verwachte inflatie. Dat is natuurlijk veel en veel te veel."

Tekst gaat verder onder X.

Volgens FNV moeten werknemers profiteren van de stijgende winsten in het bedrijfsleven. Volgens Thijssen zijn die winsten inmiddels aan het dalen. "Zowel in het mkb als in het grootbedrijf. Dat is natuurlijk ook niet zo gek. Voor een ondernemer of onderneming stijgen alle kosten en je kunt niet alles doorberekenen aan consumenten. En niet in alle sectoren stegen de winsten. Loonstijgingen moeten sectoraal, helemaal met de handelsoorlog en verleggende handelsstromen. In de ene sector kan niet precies hetzelfde als in de andere sector."

Als loonstijgingen niet sectoraal plaatsvinden, "maak je bedrijven kapot", aldus Thijssen. "Dat kost banen en is dus hoogst onverstandig." FNV kan dus fluiten naar die zes procent, zegt de werkgeversvoorvrouw. "Vanzelfsprekend, maar dat zeg ik ieder jaar." Volgens haar moeten werkgever en werknemer aan de cao-onderhandelingstafel samen tot een reële loonstijging komen.