Mocronado Mustapha vluchtte voor de kogels: 'Fransen schoten mensen neer in Casablanca'
Hij rende als negenjarig jongetje weg voor de kogels. School? Dat was geen optie. Mustapha uit de WNL-serie Mocronado's kwam in 1970 terecht in het oer-Hollandse Zaandam, waar hij goede tijden beleefde, maar zijn leven startte een stuk minder gelukkig. ''Ik kan nog altijd emotioneel worden van oorlogsbeelden op televisie.''
Mustapha groeide op in Casablanca. Ten tijde van de onafhankelijkheidsstrijd. Marokko stond van 1912 tot 1956 onder Frans bewind. Officieel was het land een protectoraat, maar in werkelijkheid bepaalden de Fransen alles. Casablanca werd zelfs omgedoopt tot French-Casablanca. Veel Marokkanen beleefden een zwarte tijd. De bevolking leed aan armoede en onderdrukking. Opstanden werden hard neergeslagen.
Mustapha: ''De jaren 1951 tot en met 1955 zijn heel vervelend geweest. Er waren razzia's. Marokkanen werden opgepakt op straat. Tijdens demonstraties hebben de Fransen heel veel mensen doodgeschoten. Gewoon op straat. Dat heb ik twee keer gezien. Het Vreemdelingenlegioen, een heel gemeen Frans leger, schoot twee mensen door voor mijn ogen. Iedereen rende weg. Je rende gewoon weg.''
Mocronado Fouad heeft zelf gedemonstreerd. ''De minister wilde van ons af, dus die zei: we laten deze studenten in militaire dienst gaan. Ik werd opgeroepen om soldaat te worden. Toen ben ik naar Nederland gevlucht.''
'Stukje van jeugd gekost'
Mustapha was twaalf jaar oud toen Marokko werd bevrijd. ''Ik kon toen niet meer naar school. Helaas. Daarom moest ik gaan werken als leerling bij een textielbedrijf. Zoiets gun je niemand. De onafhankelijkheidsstrijd heeft mij niet alleen een studie, maar ook een stukje van mijn jeugd gekost.''
''Ik ben echt emotioneel als ik beelden van oorlog op tv zie. Ik heb het zelf meegemaakt! Wat heb je aan oorlog? Alleen maar ellende!''
Vier Marokkaanse mannen blikken terug op hun leven en vertellen openhartig, met een lach en een traan, over hun reis van gastarbeider tot opa in Nederland. Stemmen en verhalen die je zelden hoort. Kijk aflevering twee van Mocronado's zaterdag om 20.40 uur op NPO 1. Aflevering één van seizoen twee kijk je nu hier terug, op NPO Start.