Topeconoom sabelt handelsovereenkomst EU en VS neer: 'Gênant dat Engelsen een betere deal hebben'

De handelsovereenkomst tussen de Verenigde Staten en de EU wordt een grote overwinning voor president Donald Trump genoemd, maar illustreert volgens oud-directeur van de Nederlandsche Bank Nout Wellink vooral de zwakte van de Europese Unie.

Trump en EU-chef Ursula von der Leyen bereikten zondag een handelsakkoord. De partijen zijn een algemene importheffing van vijftien procent overeengekomen op de meeste goederen uit de EU. Met de deal wordt een hogere heffing van dertig procent voorkomen. Trump had een deadline van 1 augustus opgelegd voor een deal met de EU.

Luister Sven op 1 - Zomereditie nu terug als podcast. De tekst gaat hieronder verder.

''Ik zou het geen deal willen noemen, zoals iedereen doet, maar een dictaat opgelegd door Trump'', stelt topeconoom Wellink in Sven op 1 - Zomereditie op NPO Radio 1. ''Het is een nederlaag voor de EU. Het illustreert, en daar ligt mijn teleurstelling, de zwakte van Europa.''

De tekst gaat verder onder de X.

Wellink vermoedt dat Von der Leyen de overeenkomst niet alleen heeft gesloten uit economische belangen. ''Er speelt ook een algemeen belang, namelijk de angst dat Amerika ons niet meer zal steunen in de oorlog met Oekraïne. Het is onvoorspelbaar, maar ik denk dat die angst onder de oppervlakte leefde.''

Gênant

Het Verenigd Koninkrijk sloot eerder een een betere handelsdeal met Trump. ''Gênant'', oordeelt Wellink. ''Het is gênant voor de tweede economie ter wereld dat de Engelsen er een betere deal uit hebben gehaald.''

De wereld had zich eensgezinder tegen Amerika moeten opstellen, vindt de topeconoom. ''De rest had moeten zeggen: wij willen het systeem, zoals moeizaam is opgebouwd na de Tweede Wereldoorlog, beschermen. Amerika, voor alles waarmee jullie komen, krijgen jullie een dubbele terugbetaling.''

Zorgen

Het economische regime sinds WOII is onderuitgehaald door Trumps handelsakkoorden, zegt Wellink. ''Daar maak ik me zorgen over. Nieuwe tarieven zullen een schok geven, maar het regime - als je een tarief afspreekt met een land, geldt dat voor álle landen - is door de Verenigde Staten vernietigd.''

Een lappendeken aan handelstarieven is volgens de econoom onuitvoerbaar en bovendien fraudegevoelig. ''Het wordt een administratieve rompslomp. We leven in een wereld waarin producten worden geproduceerd in een keten. Een deel komt uit land A, het andere deel uit land B. Nu krijgen al die landen verschillende tarieven. Dan moet je als douane weten waar het spul precies vandaan komt. We zien nu al dat er onderconstructies worden gezocht, bijvoorbeeld door China.''

Amerika en China gaan vandaag in gesprek over economische maatregelen. Wellink, oud-bestuurder van China's grootste bank, denkt dat de Aziatische wereldmacht niet snel zal buigen voor Trump. ''China kent een geschiedenis van lijden en kan veel doorstaan. Ze hebben meer economische ruimte dan wij denken.''