Von der Leyen: begroting versterkt onafhankelijkheid EU, uitbreiding topprioriteit
De nieuwe EU-meerjarenbegroting (MFK) is "een begroting die aansluit bij de ambities van Europa, die de uitdagingen van Europa aanpakt en die onze onafhankelijkheid versterkt", zei voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie woensdag bij de perspresentatie. De begroting voor 2028-2034 van 2000 miljard euro is volgens haar "het meest ambitieuze dat ooit is voorgesteld".
De begroting is volgens Von der Leyen strategischer en flexibeler. "We investeren meer in ons reactievermogen en in onze onafhankelijkheid."
De vele potjes zijn samengevoegd tot een handvol grote fondsen. Zo komt er een nieuw, groot fonds van 865 miljard euro waarin onder meer grensbeheer, migratie, sociaal beleid, plattelandsontwikkeling en steun aan achtergestelde regio's onder vallen.
Van de ruim 400 miljard euro in het nieuwe fonds voor vergroting van het EU-concurrentievermogen, is 131 miljard bestemd voor defensie en ruimtevaart. "Dat is vijf keer zoveel als we nu hebben", zei de commissievoorzitter.
Er komt een pot van bijna 400 miljard euro, die alleen kan worden gebruikt bij een crisis.
Geld lenen
Nieuw is ook de mogelijkheid voor lidstaten om geld van de Europese Commissie te lenen, maximaal 150 miljard, waarmee lidstaten kunnen investeren in Europese prioriteiten zoals defensie. "We noemen dit de katalysator-euro", zei Von der Leyen. Nederland is daartegen.
Voor steun aan Oekraïne is 100 miljard euro vrijgemaakt. Het geld is onder meer bedoeld voor de wederopbouw, maar ook voor ondersteuning bij het toetredingsproces tot de EU.
Uitbreiding 'topprioriteit'
Uitbreiding van de EU is "topprioriteit", zei Von der Leyen. Servië, Bosnië en Herzegovina, Montenegro, Kosovo, Noord-Macedonië en Albanië willen tot de EU toetreden. "Het is niet alleen een politieke doelstelling, het is een strategische investering in de stabiliteit en welvaart van Europa", verklaarde Von der Leyen.
Om alle ambities te betalen, wil de Europese Commissie onder meer Europese heffingen op tabak, een heffing op elektronisch afval en een belasting voor bedrijven met een omzet van boven de 50 miljard euro invoeren. De Commissie denkt hiermee ruim 400 miljard euro binnen te kunnen halen. Hiervan moeten ook de leningen en de rente erop worden terugbetaald die de Commissie is aangegaan voor het coronaherstelfonds.
De lidstaten moeten ook meer afdragen, al zegt Von der Leyen dat die bijdrage "stabiel" blijft.