Coalitiepartijen zetten Friesland, Drenthe en Groningen tegen elkaar op met beslissing over Nedersaksenlijn: ‘Totaal onnodig!’

De beslissing van het gevallen kabinet om geld voor de Nedersaksenlijn te halen uit een potje voor de Lelylijn heeft ervoor gezorgd dat regio’s tegen elkaar zijn opgezet. Dat zeggen wethouder Guido Rink van de gemeente Emmen en Europarlementariër Tom Berendsen.

De Lelylijn, het gestrande spoorproject dat de Randstad met Noord-Nederland moet verbinden, kwam al miljarden tekort en is met de voorjaarsnota nog verder uit zicht geraakt. De coalitiepartijen besloten toen om geld uit de pot voor de Lelylijn te gebruiken voor andere projecten, waaronder de Nedersaksenlijn tussen Groningen en Enschede.

De provincie Fryslân besloot daarop niet verder te gaan met de gedeelde lobby met Groningen en Drenthe voor de Lelylijn, omdat die lobby volgens hen onvoldoende effect had. Er klinken ook geluiden dat Friesland zich gepasseerd voelt door zowel Den Haag als de andere provincies.

Volgens de Emmense wethouder Rink zijn er geen spelletjes gespeeld achter de rug van Friesland. "Ik kan mezelf recht in de spiegel aankijken en onze gedeputeerde uit Drenthe kan zichzelf recht in de spiegel aankijken", zegt hij in WNL Haagse Lobby op NPO Radio 1. "Het is wel zo dat Friesland – en dat snap ik ook – hevig teleurgesteld is over het feit dat het potje leeggegooid is."

'Ten koste van saamhorigheid'

Toen Rink hoorde dat er in de voorjaarsnota geld was vrijgemaakt voor de Nedersaksenlijn, reageerde hij enthousiast. "Ik schreef op social media: We hebben geld voor de Nedersaksenlijn! Maar nog geen tien minuten later ontving ik het bericht dat het uit het potje kwam van de Lelylijn. Dat wist ik niet, dat wist niemand, tot het naar buiten kwam", verzekert hij.

Volgens Rink wilden zijn gemeente en de provincie Drenthe dat de komst van de Nedersaksenlijn niet ten koste zou gaan van de Lelylijn. "Dat is hoe wij als Noord-Nederland hebben geopereerd", zegt hij over de lobby, die volgens hem dus eensgezind was.

Wat is er gebeurd? Luister deze uitzending van WNL Haagse Lobby nu terug als podcast.

Hij heeft "alle begrip voor de emotie" in Friesland. "Anderzijds ga ik niet zeggen: dat geld voor de Nedersaksenlijn hoeven we niet, omdat het uit het potje van de Lelylijn komt. Anders kan ik ook mijn spullen pakken." Daar heeft hij over gesproken met collega’s uit Friesland. "Dan is het 'agree to disagree'. Niemand gaat ervoor liggen, maar fijn is het niet. En het komt zeker niet ten goede van de saamhorigheid."

'Tegen elkaar opgezet'

CDA-Europarlementariër Tom Berendsen denkt dat Noord-Nederland een goede lobby heeft gevoerd voor de Lelylijn en de Nedersaksenlijn. "Alle spoorlijnen staan ook in Brussel op het netvlies. Niet alle spoorlijnen hebben het Europese transportnetwerk gehaald, maar er is wel degelijk aandacht voor."

Ook hij richt zijn pijlen op Den Haag. Volgens hem is door PVV, VVD, NSC en BBB besloten om geld bestemd voor de Lelylijn te gebruiken voor de Nedersaksenlijn, zodat BBB akkoord zou gaan met de voorjaarsnota. "Zo kon BBB naar buiten stappen: Kijk wat wij hebben binnengehaald! Ze vertelden dat trots, maar tien minuten later wordt dus duidelijk waar het geld vandaan komt."

"Er is in Den Haag een besluit genomen dat regio’s tegen elkaar heeft opgezet. Totaal onnodig", oordeelt Berendsen. Hij vindt dat het kabinet voor beide lijnen had moeten staan. "Dit zijn langdurige projecten, ieder kabinet moet een stukje van de verantwoordelijkheid dragen om dit project in de komende jaren van de grond te krijgen. In plaats daarvan is men tegen elkaar opgezet."

'Lokale bestuurders weten het goed te vinden'

Ook in Brussel is het besluit slecht gevallen, zegt Berendsen. De Lelylijn was na een succesvolle Nederlandse lobby bestemd voor het belangrijke Trans-Europese transportnetwerk (TEN-T). "Een dik jaar later is er geschoven met potjes en nu is het perspectief van de Lelylijn een stuk minder. Dat zorgt niet voor meer geloofwaardigheid in de gesprekken met onze Europese partners."

Maar, benadrukt hij: "Het grootste probleem is dat regio’s tegen elkaar worden opgezet, terwijl de lijnen er moeten komen. Ze zijn van groot belang."

Volgens Rink zijn de banden tussen Drenthe en Friesland niet blijvend beschadigd. "Een keuze van het kabinet maakt dat wij tegen elkaar opgezet worden, zoals de heer Berendsen zegt, maar als lokale bestuurders weten we het goed met elkaar te vinden."