Freelancers verkeren in onzekerheid, maar waarom gaan ze niet gewoon in loondienst?
Het freelancebestaan is voor veel Nederlanders aantrekkelijk vanwege de vrijheid, maar heel wat zzp'ers verkeren in onzekerheid nu de Belastingdienst strenger controleert op schijnzelfstandigheid. Waarom gaan freelancers niet in loondienst? Stand van Nederland: Generatie Next duikt deze week in de wereld van zelfstandigen anno 2025.
Nederland telt zo'n 1,7 miljoen zzp'ers. Minder bedrijven durven met freelancers in zee, omdat de Belastingdienst sinds januari handhaaft op de Wet DBA. Een vaste baan is voor veel zelfstandigen echter geen optie.
Podcastmaker Matthijs Meulblok moet er bijvoorbeeld niet aan denken. Hij verloor dit jaar zijn grootste klus en zag daarmee een deel van zijn inkomsten verdampen, maar van een contract zou hij naar eigen zeggen doodongelukkig worden. ''Ik hecht te veel waarde aan mijn vrijheid. Het is fijn om verschillende dingen te kunnen doen. Ik produceer podcasts, spreek audioboeken in en doe redactiewerk. In loondienst zou ik veel van die dingen niet meer kunnen doen. Dat zou ik heel jammer vinden.''
Ook leerkracht Jan-Willem Duim zweert bij het leven als freelancer: ''Sommige klussen duren drie dagen. Andere een dag. Dat vind ik juist wel leuk. Het vergt optimale flexibiliteit van mezelf. Iedere keer moet ik er opnieuw voor zorgen dat ik het beste van mezelf kan geven. Die uitdaging vind ik heerlijk.''
Jongeren
Vooral jongeren vinden het aantrekkelijk om als zzp'er aan de slag te gaan, ziet Jan Jaap Ensing, directeur mens & ontwikkeling bij de Rotterdamse zorginstelling Aafje. ''Arbeidsprognoses wijzen uit dat jongeren van nu het heel erg belangrijk vinden om flexibel te kunnen werken. Dat betekent kortdurende verbanden op wisselende plekken.''
''Het heeft te maken met autonomie. Laat mij maar doen waar ik goed in ben en als het niet bevalt: mij niet bellen'', vervolgt Ensing. ''Ik vind dat niet zozeer zorgelijk. Je wil als werkgever één ding, namelijk dat werknemers het maximale kunnen geven.''
Andere weg inslaan
Aafje werkt door de strengere controle van de Belastingdienst niet meer met freelancers. Het bedrijf probeert krachten aan zich te binden door het bieden van meer flexibiliteit. Een medewerker vertelt: ''Mijn werkgever houdt rekening met alles. We kunnen later beginnen en onze eigen diensten bepalen.''
Dit is de toekomst, denkt econoom Joris Knobben. ''Bedrijven kunnen het prima doen met minder zzp'ers als je flexibele arbeid meer mogelijk maakt en vaste arbeid minder vast. Je moet de arbeidsmarkt als geheel bekijken.''
Het aantal zzp'ers neemt vanaf begin dit jaar flink af door nieuwe wetgeving. Is dit een trend die zal doorzetten of is er juist nog toekomst voor de zzp'er op de Nederlandse arbeidsmarkt? Kijk Stand van Nederland: Generatie Next nu terug via NPO Start.