Paternotte (D66) schaamt zich voor Tweede Kamer: 'Nooit zo'n chaotische week meegemaakt'

D66-Kamerlid Jan Paternotte schaamt zich voor de Tweede Kamer na de asielstemmingen deze week. "Ik ben acht jaar Kamerlid, ik moet eerlijk zeggen: ik heb nog nooit zo'n chaotische week meegemaakt", zegt Paternotte in het radioprogramma Sven op 1. Hij denkt dat Nederland snakt naar "een ander soort" politiek.

Een meerderheid van 94 Kamerleden stemde gisteren voor de asielnoodmaatregelenwet, na een avond waarin de fracties van NSC en SGP tot op het laatst onbeslist waren. De partijen hadden veel moeite met het wijzigingsvoorstel van de PVV over de strafbaarstelling van illegaliteit, omdat ze vreesden dat humanitaire hulp aan illegalen daardoor strafbaar zou worden.

Uiteindelijk werden ze overtuigd door een brief die demissionair minister David van Weel (Asiel, VVD) op het laatste moment stuurde. Hierin beloofde hij de wet niet meteen in werking te laten treden. Dat gebeurt pas nadat de Raad van State advies heeft uitgebracht over de veelbesproken toevoeging en de Tweede Kamer hierover heeft gedebatteerd. Eén Kamerlid van NSC stemde tegen. De wet die een tweestatusstelsel regelt werd aangenomen door een ruime Kamermeerderheid.

Eerder deze week werd een voorstel van de PVV aangenomen om statushouders niet langer met voorrang kans te laten maken op een sociale huurwoning. SGP, VVD, BBB, FVD en JA21 stemden voor het PVV-amendement, goed voor 75 zetels. Niet alle Kamerleden waren daarbij aanwezig; Kamerleden van GL-PvdA waren op dat moment bij een Ketikoti-viering.

'Nooit zo'n chaotische week meegemaakt'

"Ik ben acht jaar Kamerlid, ik moet eerlijk zeggen: ik heb nog nooit zo'n chaotische week meegemaakt", verzucht Paternotte. "Voorstellen van de PVV zijn in een wet gekomen omdat Kamerleden niet bij de stemmingen waren. Vervolgens blijkt ook nog dat sommige Kamerleden niet hebben gelezen waar ze voor hebben gestemd; dat is wat de SGP gisteren ontdekte."

Sven op 1 gemist? Luister deze uitzending nu terug als podcast. De tekst gaat hieronder verder.

"Ja, dat is uniek. En we hebben daardoor een aantal dingen in de wet staan die écht extreem zijn", zegt het Kamerlid. "Volgens mij willen heel veel Nederlanders strenger asielbeleid, maar willen mensen echt dat als je in Nederland hulp biedt aan mensen zonder papieren – als je een kom soep inschenkt of bij de Voedselbank een blik doperwten geeft – dat strafbaar is?"

Daar stemde dus ook de SGP voor. "Waarna bij kerken en het Leger des Heils totale paniek toesloeg", omschrijft Paternotte de onvrede bij de achterban van die partij. "Ik ken de SGP al heel lang als een partij die het niet vaak met mij eens is, maar wel zijn wetgevende taak heel goed vervult. Dat is het allerbelangrijkste wat wij doen in de Tweede Kamer."

"Ik zie dat we in Nederland de indruk wekken: waar zijn jullie mee bezig? Ik schaam mij een beetje voor mijn beroepsgroep", zegt Paternotte, die denkt dat zijn partij zich aan de malaise heeft onttrokken. "D66 heeft deze week heel zorgvuldig het werk proberen te doen."

Of de wetten ook door de Eerste Kamer worden aangenomen, is nog maar de vraag. De Raad van State moet bovendien nog advies uitbrengen, ondanks dat de Tweede Kamer al heeft ingestemd. "Ik denk ook dat bij de Raad van State wordt gedacht: waar zijn jullie mee bezig? Wat krijgen we nou?", aldus de D66'er.

'Laat zien dat ander soort politiek nodig is'

Dat justitieminister Van Weel heeft beloofd de asielnoodmaatregelenwet voorlopig niet in werking te laten treden, vindt Paternotte niet te verdedigen. "Je houdt je dus al niet aan je eigen wet." Hij is benieuwd wat het Openbaar Ministerie gaat doen. "Rechters en het OM zijn door ons allen ingehuurd om de wet te handhaven."

D66 is zelf ook voorstander van strenger asielbeleid; de partij wil dat asielaanvragen voortaan buiten Europa worden gedaan. Toch stemde D66 tegen de wetten van voormalig PVV-asielminister Marjolein Faber. Paternotte: "We hebben als Kamerleden een heel verantwoordelijke taak. Is het nou echt zo dat VVD’ers en SGP’ers, die natuurlijk veel mensen in kerken kennen, ervoor zijn dat we dat strafbaar maken in Nederland?"

Hij denkt dat Nederland snakt naar "een ander soort" politiek. "Er zijn geen betaalbare woningen en er zijn zorgen over de zorg en de internationale veiligheid. Nederlanders zeggen: ga daar nou alsjeblieft mee aan de slag, los het op. Er is heel weinig vertrouwen dat een volgend kabinet wel problemen kan oplossen. Dat de Kamer er deze week zo'n bende van maakt, laat zien dat er een ander soort politiek nodig is."