Hoe kijkt Rusland naar de succesvolle NAVO-top? 'Trillen en beven'

In de slotverklaring van de NAVO-top in Den Haag is Rusland voor het eerst expliciet een bedreiging genoemd voor de "Euro-Atlantische veiligheid" op de lange termijn. Dat gebeurde niet zonder discussie, maar de boodschap is duidelijk: de NAVO wil eensgezind optreden tegen Russische agressie. Hoe komt deze boodschap binnen in Rusland?

Veel Europese landen stonden erop om dergelijke bewoordingen in de slotverklaring op te nemen, wisten hoge diplomaten. De VS waren lang terughoudend omdat president Donald Trump hoopte op een nieuw begin met Rusland. Weken voor de top merkten hoge diplomaten op dat deze positie leek te veranderen. Ze legden ook een verband met het groeiende ongeduld van Trump met Moskou.

“Ik denk dat de Russische autoriteiten nu best met angst en beven zitten te kijken", stelt brigadegeneraal Han Bouwmeester in Goedemorgen Nederland op NPO 1. "Zij beoordelen onder andere hoe vastbesloten en eensgezind wij zijn, want dat schrikt af."

"Maar goed, de Russen zullen nooit toegeven dat iets hen afschrikt", aldus Bouwmeester. "Rusland is een land met een mannelijke cultuur, dus je kunt de komende tijd ook spierballentaal verwachten. Je zult zien dat ze de nieuwe ontwikkelingen bij de NAVO gaan bestempelen als een daad van agressie."

De Russische bevolking zal meegaan in het idee dat de NAVO een grote agressor is, denkt Bouwmeester. “Sinds de oorlog krijgen zij hun informatie hoofdzakelijk van de staatszenders,” zegt hij. "In grote steden zijn er Russen die maniertjes hebben gevonden om op het wereldwijde internet te komen en andere nieuwssites te bekijken, maar in gebieden zoals Siberië is er niet eens dekking voor internet. Soms hebben mensen geen eens een eigen telefoon of tv. Dan kijken ze een keer per week naar de staatstelevisie in het buurthuis.”

De oorlog in Oekraïne: een miscalculatie?

De lidstaten spraken ook af om de defensie-uitgaven flink te verhogen. Dat kan voor Poetin ook een klap zijn, denkt journalist Charles Groenhuijsen: "Poetin dacht echt dat hij binnen een week Oekraïne zou veroveren; de Russen hadden hun feestuniformen al in de koffer gestopt voor de overwinningsparade in Kiev.”

Volgens hem is de NAVO-top daarom niet alleen strategisch, maar ook symbolisch belangrijk. “Het is hem nog steeds niet gelukt, er zijn twee NAVO-lidstaten bijgekomen én hij krijgt de komende tijd een veel sterkere vijand tegenover zich. Het is een miscalculatie van Olympische proporties.”

Amerikaanse Patriots naar Oekraïne

De Verenigde Staten gaan kijken of het Patriot-luchtafweerraketten kan leveren aan Oekraïne. Dat zei Trump woensdag tijdens een persconferentie na de NAVO-top. Volgens Trump moet Poetin "de oorlog beëindigen". Er vallen te veel doden, voegde hij eraan toe.

Bouwmeester waarschuwt echter voor inmenging in de oorlog: "Wij moeten als NAVO-bondgenoten ook oppassen met onze steun, want de NAVO is in principe niet in oorlog met de Russische Federatie.”

China en terrorisme ook benoemd

Rusland geldt niet in ieder NAVO-land als het grootste gevaar. Zo noemt Turkije steevast terrorisme, en de Verenigde Staten kijken vooral naar de opkomende rivaal China. Die worden in het slotakkoord daarom vaak samen genoemd, in een zorgvuldig evenwicht.