Verbazing over nieuwe Israëlkoers GroenLinks-PvdA: 'Congres ging alleen maar over Gaza en genocide'
De leden van GroenLinks en PvdA steunen met een ruime meerderheid de oproep van de Tweede Kamerfractie om de export van wapens naar Israël tijdelijk helemaal te stoppen. Tijdens het gezamenlijke partijcongres werd een motie, waarin enkele PvdA-prominenten hun partijbestuur vroegen afstand te nemen van dit veelbesproken voorstel, verworpen. Bijna 80 procent stemde tegen. "Er zit een heel sterk anti-Israëlsentiment in die partij", zegt oud-verslaggever Ron Fresen bij WNL In de Kantine op NPO Radio 1.
Kamerlid Kati Piri diende afgelopen week een motie in die oproept tot een volledig wapenembargo. Dat zou ook moeten gelden voor onderdelen van de zogenoemde Iron Dome, het luchtafweersysteem dat Israëlische burgers beschermt tegen raketaanvallen door Hamas, Iran en vanuit andere landen in de regio.
Het conflict in het Midden-Oosten wordt vaak genoemd als spijtzwam binnen beide partijen. Onder meer Ad Melkert, Job Cohen, Gerdi Verbeet en Lodewijk Asscher vinden dat de partij hiermee de bescherming van burgers in Israël ontneemt. Voor PvdA-prominenten "is dit een gruwel", ziet Fresen. "De band met Israël is zo historisch verankerd, ook in de cultuur van die partij. Ik had verwacht dat er meer tegengeluid zou komen dan ik vandaag heb gehoord."
'Timmermans vond ook die redenering sluitend'
De kwestie eiste veel aandacht op tijdens het gezamenlijke partijcongres van GroenLinks en PvdA. De leden van beide partijen stemden met grote meerderheid in met een fusie, maar vergaderden zaterdagochtend ook nog apart. Daarna volgde een plenair gedeelte.
Partijleider Frans Timmermans voelde zich genoodzaakt om tijdens het PvdA-congres te beginnen met een ingelaste toespraak waarin hij de motie-Piri verdedigde, maar ook begrip toonde voor de tegenstanders. "Timmermans vond ook die redenering sluitend", aldus Fresen.
De partijleider riep de PvdA-leden op het gesprek aan te gaan en elkaars standpunten te respecteren. De discussie over de kritische motie werd wel verplaatst naar het gezamenlijke deel van het congres, zodat ook de leden van GroenLinks erover konden meepraten en stemmen.
'Ging alleen maar over Gaza en genocide'
Het viel Fresen op dat het congres "alleen maar ging over Gaza en genocide". Dat verbaasde hem, omdat "er heel veel andere vraagstukken zijn waar je het op het congres over kan hebben."
“De band met Israël is zo historisch verankerd, ook in de cultuur van de PvdA. Ik had verwacht dat er meer tegengeluid zou komen dan ik vandaag heb gehoord.”
'Israël werkt straks niet meer'
De brede steun voor de lijn van de Tweede Kamerfractie kondigde zich tijdens het congres al aan. Timmermans kreeg na zijn korte speech een staande ovatie. Dat overkwam ook Piri toen zij het podium betrad.
“Wat ik merkwaardig vind aan dit standpunt, is dat zij wel opkomen voor onschuldige Palestijnse slachtoffers, maar niet voor Israëlische burgers. Die verdienen toch dezelfde bescherming?”
Ook werd een oproep om de als antisemitisch bestempelde pro-Palestijnse BDS-beweging te ondersteunen weggestemd. De fractie had zich uitgesproken tegen deze motie, die zij "te ver" vond gaan.
Als de wapenlevering daadwerkelijk voor onbepaalde tijd stopt, valt volgens Fresen ook het raketschild weg dat Israël beschermt. "Israël werkt straks niet meer", zegt hij over het mogelijk wegvallen van de Iron Dome. "Wat ik merkwaardig vind aan dit standpunt, is dat zij wel opkomen voor onschuldige Palestijnse slachtoffers, maar niet voor Israëlische burgers. Die verdienen toch dezelfde bescherming?"