Is deze machine dé oplossing voor het dreigende drinkwatertekort? 'Spoelen nog steeds wc door met spa blauw'

Een waterrecyclinginstallatie die het dreigende drinkwatertekort moet tegengaan. Het bestaat al even, maar toch is de uitvinding bij het grote Nederlandse publiek nog vrij onbekend. Medeoprichter van het Friese bedrijf Hydraloop Sabine Stuiver vertelt dat ze met het apparaat wil inspelen op het groeiende drinkwatertekort in Nederland en wereldwijd. "Wij dachten: waarom spoelen we onze wc's in de 21e eeuw nog door met spa blauw? Dat is toch absurd?"

Het apparaat van het Friese bedrijf, dat in 2020 in de prijzen viel op de grootste techbeurs ter wereld in Las Vegas, zorgt voor "heel veel" waterbesparing, vertelt Stuiver in een nieuwe aflevering van Stand van Nederland: Generatie Next op NPO 2. "Het water dat het recyclet is douchewater, wasmachinewater of condensatiewater. Dat komt er aan de bovenkant in, dat noemen we de reinigingsfabriek. Vervolgens wordt het water gestuurd naar de gebruikers: de wc's, de wasmachine, de tuin of het zwembad."

In 2017 werd het apparaat gelanceerd en voor een basismodel betaal je 5.400 euro. Het bedrijf begon klein, maar inmiddels worden de apparaten in een grote fabriekshal gemaakt. "We begonnen in een garage, met een idee, een missie en een passie. Het was ons al langer duidelijk, mijn man, de maker van het product, en ik, dat de waterschaarste in de hele wereld eraan zat te komen."

Strijd om het water

Toch is Nederland, door de goedkope prijs, nog onvoldoende doordrongen van de dreigende drinkwaterschaarste, zegt ze. Nederlanders verbruiken het namelijk veelvuldig voor een warme douche, de wasmachine en om de wc mee door te spoelen. "Maar de noodzaak om regenwater te gaan gebruiken wordt steeds hoger", ziet hydroloog Niko Wanders.

Hij legt uit: "Normaliter gaat rivierwater binnen drie maanden over in drinkwater. Er is veel water in Nederland, dat is het probleem niet, maar er zijn ook veel Nederlanders die (excessief) water willen gebruiken."

En de industrie is daar als eerste de dupe van. "De burger heeft als eerste recht op drinkwater. De industrie staat lager. Als er keuzes gemaakt moeten worden, valt de industrie als eerste af omdat de verplichting minder groot is. Sommige bedrijven worden al niet aangesloten", waarschuwt Wanders.

Waarom geen markt in Nederland?

Kortom, de goedkope prijs van drinkwater draagt bij aan het excessieve gebruik en innovatieve oplossingen zijn daardoor niet winstgevend. "Je gaat het economisch gezien niet terugverdienen, dus er is nog weinig reden om hierop over te gaan", doelt de hydroloog op het apparaat van Stuiver. Mensen voelen simpelweg te weinig financiële druk.

Daarom is de innovatieve oplossing van Stuiver en haar man vooral populair in het buitenland. "Er zijn andere gebieden waar water heel erg schaars en duur is. Daar is de terugverdientijd interessanter. In Nederland wordt water ook steeds duurder, maar het is nog steeds redelijk goedkoop. Vandaar dat er minder prikkel is voor mensen om dit aan te schaffen."

Een groot deel van Nederland kleurt inmiddels donkerrood wat betreft drinkwaterschaarste, laat Stuiver zien. "Dit zijn de gebieden waar, als actie uitblijft, zeker drinkwaterproblemen zullen zijn." Op dezelfde kaart staan ook veel gele stippen, veelal in de donkerrode gebieden. "Dit zijn de bouwplannen. 900.000 woningen moeten gebouwd worden, 300.000 daarvan staan onder druk omdat er onvoldoende drinkwatercapaciteit is van onze toeleveranciers."

Daarom moet in het bouwbesluit opgenomen worden dat "alle nieuwbouw waterduurzaam oftewel recycle ready gebouwd wordt".

Grootverbruikers extra laten betalen

Hun innovatie zorgt dan weliswaar voor waterbesparing in huis, maar concluderend lost het momenteel niet het groeiende probleem in Nederland op, zegt hydroloog Wanders. "Ze zijn relatief duur en het levert weinig op omdat het drinkwater zo goedkoop is."

Is daar een rol weggelegd voor de overheid? Volgens hem wel. "Als je bij een bouwbesluit of op andere manieren deze innovaties stimuleert, dan zie je dat mensen dat gaan doen. Hetzelfde geldt voor zonnepanelen. Eerst had niemand die, nu ligt Nederland vol, puur vanwege het feit dat de overheid dat deels gestimuleerd heeft."

En, "als je kijkt naar de prijs van drinkwater, kun je mensen die onnodig veel gebruiken extra laten betalen voor het onnodige gebruik", stelt Wanders een andere oplossing voor. "Stel dat ik mijn grote gazon elke dag wil voorzien van drinkwater, dat is zinloos. Daar kunnen we beter regenwater voor gebruiken."

Hoe groot zijn de drinkwaterproblemen in Nederland en wat kunnen wij eraan doen? Kijk vanavond naar een nieuwe aflevering van Stand van Nederland: Generatie Next, om 23.10 uur op NPO 2!