Trump draait bij, Xi steunt Poetin: op het slagveld vallen nog honderden doden per dag

Enkele uren na het staakt-het-vuren dat president Vladimir Poetin eenzijdig uitriep, zou Rusland geleide bommen hebben ingezet tijdens een aanval op de regio Soemy. Mart de Kruif is niet verbaasd. "Dat staakt-het-vuren was een soort propaganda van Poetin: I’m the good guy."

Volgens oud-luitenant-generaal De Kruif was het driedaagse bestand van Rusland een wassen neus. "Om een bestand te laten slagen zijn drie dingen nodig: instemming van beide partijen, een onafhankelijke partij die kijkt of het bestand wordt nageleefd en een sanctie als het niet wordt nageleefd. Dit was Poetin die zei: er is een bestand en dat was het dan."

Volgens de luchtmacht van Oekraïne zou Rusland enkele uren later het eigen bestand al hebben geschonden. "Het staakt-het-vuren was dus propaganda van Poetin: 'Ik wil vrede en Oekraïne wil dat niet'", zegt De Kruif in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

President van Oekraïne Volodimir Zelenski noemde het staakt-het-vuren een "toneelstukje" en wees het af. In plaats daarvan stelde hij een bestand van dertig dagen voor, maar daarop kwam geen reactie uit Moskou. "Eén dag kan Poetin wel hebben, dertig dagen niet", legt De Kruif uit. "Dan wordt Zelenski als vredesstichter gezien en is Poetin zijn narratief kwijt."

Tekst gaat verder onder X.

De burgemeester van Moskou meldde gisteren dat zijn stad opnieuw het doelwit was van een Oekraïense droneaanval. "Zelenski zit ook niet stil, maar ze vechten ook voor hun leven, voor het voortbestaan van hun land", reageert De Kruif. "Zij kunnen niet stoppen. Alles wat ze kwijtraken, krijgen ze nooit meer terug. Ze vechten letterlijk en figuurlijk voor hun leven."

Dag van de Overwinning

Rusland kondigde het staakt-het-vuren aan omdat het land vrijdag de Dag van de Overwinning viert, ter herinnering aan de overwinning op nazi-Duitsland in de Tweede Wereldoorlog. Poetin heeft meerdere wereldleiders, onder wie de Chinese leider Xi Jinping, uitgenodigd om dan naar de militaire parade op het Rode Plein in Moskou te kijken.

De komst van Xi betekent "enorm veel" voor Rusland, weet De Kruif. "China steunt indirect Rusland en dat doen ze om Rusland aan zich te binden in de toekomstige strijd tegen de VS", vertelt hij. "Ze steunen Rusland financieel. Veel olie van de Russen gaat naar China en via een omweg komt het naar ons."

"Dat voedt de oorlog, het geeft Poetin geld om de strijd voort te kunnen zetten", zegt De Kruif. Via China komen overigens ook Nederlandse producten in Russische handen, waarschuwt hij. "Wij exporteren microchips naar China en via China gaan ze naar Rusland."

Overigens is ook president van Slowakije Robert Fico bij de parade. "Het is buitengewoon bijzonder dat een NAVO-land erbij is", zegt De Kruif, maar hij kan de beslissing van Fico wel verklaren. "Slowakije ligt aan de grens met het oosten, er is veel Russische invloed. Ze hebben kerncentrales die draaien op spul uit Rusland. Ze kunnen de banden dus niet allemaal doorbreken. Dat begrijp ik wel, maar het is een verkeerd signaal."

VS draait als ‘windvaantje’

Ondertussen neemt de regering van de Amerikaanse president Donald Trump meer en meer afstand van Moskou. Waar Trump aan het begin van zijn tweede termijn vooral kritisch was op Oekraïne en Zelenski zelfs de aanstichter van de oorlog noemde, wendt hij zich steeds meer tot Kiev. Onlangs werd de veelbesproken mineralendeal getekend, waardoor Oekraïne voorlopig zeker lijkt van Amerikaanse steun.

Vicepresident J.D. Vance zei gisteren nog dat Rusland "te veel vraagt" in de onderhandelingen over het beëindigen van de oorlog in Oekraïne. Volgens De Kruif heeft Washington steeds beter in de gaten dat Rusland geen makkelijke onderhandelingspartner is. "Toen Trump aantrad, zei hij: 'Ik heb vrede in een dag geregeld' en daarna zei hij: 'Ik heb het binnen honderd dagen geregeld'. Trump heeft onderschat dat de Russen qua onderhandelen zo sterk zijn, dat hij in het begin heel veel heeft prijsgegeven aan de Russen."

Dat Trump niet zo lang geleden nog op de hand van Moskou was, werd pijnlijk duidelijk tijdens het bezoek van Zelenski aan het Witte Huis, waar hij voor het oog van de wereld werd "afgefakkeld" door Trump en Vance, zegt De Kruif. "Trump komt er nu achter dat als hij mineralen en grondstoffen van Oekraïne wil, hij niet alleen naar Oekraïne kan kijken. Ook Rusland moet inleveren. Maar de Russen bewegen tot nu toe niet en daar begint Trump moe van te worden. En dus zie je het Witte Huis draaien, als een windvaantje."

Bloedige strijd gaat verder

De situatie aan het front in Oekraïne verandert ondertussen nauwelijks. "We vergeten nog wel eens dat er nog iedere dag wordt gevochten en hard gevochten ook. Zo hard dat er niet wordt bewogen. Er zitten zoveel loopgraven, zoveel mijnenvelden, dat de fronten niet bewegen, maar elke dag sneuvelen er mensen."

"Als je kijkt naar de afgelopen maand, dan weten we dat er tussen de 40.000 en 45.000 Russen zijn gesneuveld of gewond zijn geraakt. Dat zijn meer dan duizend per dag. Dat zijn er zoveel, we kunnen het niet eens verwerken. We denken dat het gewoon is, maar dat is het niet. Het is een slijtageslag die we niet kennen, die zó bizar is. En het gaat elke dag door."

Wie aan de winnende hand is, valt niet te zeggen volgens De Kruif. "We zeggen al meer dan een jaar dat de Russen deze oorlog niet kunnen winnen en dat blijkt ook, maar Oekraïne kan het ook niet. Dat komt omdat ze allebei niet in staat zijn om zoveel kracht te bundelen om door de linies te breken. Het is een uitputtingsslag."

"De vraag is: wie kan het het langst volhouden? Niet alleen met kogels, maar vooral tussen de oren. Het is niet voor niets dat de Russen de energiesystemen van Oekraïne aanvallen. Ze willen de wil van de bevolking breken. Maar dat lukt ze nog steeds niet", aldus De Kruif.