Haagse regels bemoeilijken vrijwilligerswerk: 'Weg met de regelzucht!'

Marianne van den Anker, de ombudsman van Rotterdam, ergert zich groen en geel aan de Haagse regelzucht. Het belemmert volgens haar vrijwilligers in hun werk: "Ga maar eens een bankrekening openen voor je vrijwilligersorganisatie. Dat is hartstikke lastig."

Wanneer er subsidies worden gegeven, zijn er enorme eisen vanuit gemeenten. Er zijn heel gedetailleerde voorwaarden zoals opleidingstrajecten en er is ook nog eens sprake van administratieve druk. Wie een vrijwilligersorganisatie bestuurt, moet bovendien regelmatig bewijs aanleveren dat er geen sprake is van witwaspraktijken. Veel mensen hebben geen trek in al die bijkomstigheden en haken dus af als vrijwilliger.

"Initiatiefnemers van vrijwilligerswerk hebben te maken met een lokettenjungle bij de gemeente als ze iets willen betekenen voor de stad. Geldpotjes zijn gescheiden en bepaalde aanvragen gaan niet rechtstreeks", zegt Marianne van den Anker in Goedemorgen Nederland op NPO 1. "Voor deze mensen zou juist de rode loper moeten worden uitgelegd omdat ze zo ontzettend belangrijk zijn voor onze stad en ons land."

Regeldruk voorkomen

Henri Bontenbal, leider van het CDA, is het daarmee eens. "De regelzucht in Nederland is enorm, daar moet echt wat aan gebeuren want het belemmert mensen in het nemen van initiatief." Bontenbal verwijst naar plannen van collega-CDA'er Inge van Dijk. "Zij heeft een aantal maanden geleden een verenigingsagenda uitgerold die het mes zet in al die regels. Je kunt hierdoor gemakkelijker een bankrekening openen bijvoorbeeld of vergunningen aanvragen."

In maart stemde nog de volledige Tweede Kamer in met het amendement van Van Dijk om de regeldruk te toetsen bij vrijwilligersorganisaties, zoals sportverenigingen. Dat zorgt ervoor dat er bij nieuwe wet- en regelgeving expliciet wordt gekeken naar de effecten van de regeldruk bij vrijwilligersorganisaties. Met een vrijwilligersdruktoets kan bijvoorbeeld worden voorkomen dat regels die eigenlijk voor bedrijven bedoeld zijn, onbedoeld ook vrijwilligersverenigingen raken.

Stijging in het aantal vrijwilligers

En dan is er nog meer goed nieuws: meer Nederlanders verrichten vrijwilligerswerk. Met name op het platteland bieden veel mensen een helpende hand aan anderen naast hun baan en gezin. De meeste vrijwilligers zijn actief in de zorg en sport. Bijna één op de vijf vrijwilligers is actief in de zorgsector, terwijl ook sportverenigingen veel op vrijwilligers draaien. Daarnaast zetten mensen zich in voor goede doelen, verenigingen, evenementen, scouting, bij buurthuizen of in het onderwijs.

CDA-leider Bontenbal is blij met de toename in het aantal vrijwilligers. "We roepen al snel dat de samenleving individualistischer wordt, maar dit soort cijfers spreken dat dan weer tegen. Ik ben daar ontzettend blij om." Bontenbal maakt daarbij de vergelijking met het buitenland. "Kijk nou naar de VS waar veel mensen kampen met een sociaal isolement. Nederland maakt echt het verschil in het voor elkaar zijn."