Is het boeket nog wel van deze tijd? 'We associëren bloemen met vreugde, maar daarachter zit een problematisch verhaal'

Nederland is wereldwijd koploper in de bloemenexport, maar de sector ligt steeds meer onder vuur wegens de impact op het milieu. Maken de traditionele boeketten langzaam plaats voor duurzamere alternatieven? In de nieuwe aflevering van Stand van Nederland: Generatie Next wordt deze vraag onderzocht.

Bloemist Peter van der Leijen uit Den Haag ziet met eigen ogen hoe het consumentengedrag verandert. "Mensen kochten voorheen iedere week een verse bosje bloemen, inmiddels nog maar om de tien of twaalf dagen", zegt hij in Stand van Nederland: Generatie Next op NPO 2. "De bloemenprijzen zijn gewoon veel duurder en mensen denken beter na wanneer ze bloemen kopen."

Ook bij Royal FloraHolland in Aalsmeer, 's werelds grootste bloemenveiling en het logistieke hart van de internationale bloemenhandel, ziet commercieel directeur Martin de Ruiter dat duurzaamheid steeds belangrijker wordt. "Consumenten kiezen daar bewust voor, bijvoorbeeld door te letten op bijvriendelijkheid, het gebruik van bestrijdingsmiddelen of de mogelijkheid om biologisch te kopen."

Uit het opiniepanel van Stand van Nederland: Generatie Next gaf 35 procent van de respondenten aan erop te letten of een boeket duurzaam is geteeld. 65 procent staat hier niet bij stil. Hoogleraar Transitiekunde Derk Loorbach aan de Erasmus Universiteit is enorm kritisch op de bloemensector en denkt dat het anders moet én kan.

Zo weigert hij een boeket dat hem in de aflevering wordt aangeboden. "Ik ben al jaren een boeketweigeraar", legt Loorbach uit. "Het boeket staat natuurlijk voor Nederlands trots. We associëren bloemen met vreugde, maar daarachter zit een heel problematisch verhaal."

"Onze bloementeelt gebruikt een hele hoop fossiele energie", vervolgt hij. "Er gaan een heleboel pesticiden in. Er wordt een heel veel maatschappelijke en ecologische schade gecreëerd om te zorgen dat wij altijd en overal maar alle bloemen kunnen kopen."

De bloemenproductie vindt niet alleen in Nederland plaats, maar ook in landen als Kenia en Ethiopië. "Mensen vinden het niet leuk als vrijheden of vreugdes afgepakt worden, zoals de gehaktbal, de auto of het boeket bloemen. Maar als je beter gaat kijken, wil niemand een wegwerpproduct vol gif aan een geliefde geven", aldus Loorbach.

Mede daardoor duiken steeds vaker alternatieven op in de winkelstraat. Zo geeft de helft van het opiniepanel van Stand van Nederland aan inmiddels kunstbloemen in huis te hebben staan. In die markt opereert Ellyne Bierman met haar bedrijf De Bloemenbieb. Bij haar kun je voor een vast maandbedrag kunstbloemen huren.

"We hebben een heel divers palet aan klanten, zoals ziekenhuizen, advocatenkantoren, restaurants, maar ook heel veel mensen thuis. Ik denk dat gemak en de afwisseling belangrijk zijn én dan je altijd hele mooie bloemen hebt staan." Slechts 1 procent van de in Nederland geteelde bloemen is biologisch, aldus Bierman. "In de winter groeien er geen bloemen, daarom zie ik kunstbloemen echt als een goed alternatief."

Volgens Loorbach moet het systeem fundamenteel anders. "We moeten toe naar bloemen kopen op de momenten dat ze er zijn, op een natuurlijke manier, met een eerlijke prijs."

Kijk Stand van Nederland: Generatie Next nu terug via NPO Start.