Nederland blijft bloemenreus, maar sierteelt ligt onder vergrootglas

Nederland is wereldwijd de absolute nummer één in de bloemenindustrie. Maar de sierteelt krijgt steeds meer kritiek te verduren. Hoe kan de bloemenindustrie ook in de toekomst blijven floreren? Dat zoeken we uit in de nieuwste aflevering van Stand van Nederland: Generatie Next.

Al jaren is ons land koploper als het gaat om de aantallen en kwaliteit van bloemen. In 2024 exporteerde Nederland voor maar liefst vijf miljard euro aan bloemen. Van alle bloemen in de Europese Unie komt ongeveer negentig procent uit Nederland.

Kritiek

Naast de indrukwekkende cijfers, klinkt er ook kritiek. Zo worden er pesticiden gebruikt en is er voor de sierteelt veel water en energie nodig. Bovendien is de CO2-uitstoot hoog. Wegen die kosten op tegen de baten; alleen voor de sier?

In het Westfriese Andijk bezit Jan van Paassen een bedrijf met vijfenhalve hectare aan bloemen. Hij werkt voornamelijk met natuurlijke bestrijdingsmiddelen om de perfecte bloem te kweken. Het hele jaar door kweekt Van Paassen chrysanten. "Wat we proberen te doen, is zo goed mogelijk met de natuur meetelen", verklaart hij de mogelijkheid daartoe. "Wat de natuur niet geeft - in de winter is dat bijvoorbeeld zonlicht - geven wij."

Het is inmiddels normaal dat er beestjes rondvliegen door de natuurlijke bestrijdingsmiddelen, maar ook Van Paassen ontkomt er niet aan af en toe - soms grote hoeveelheden - bloemen weg te gooien, bijvoorbeeld als een witte chrysant een geel blaadje bevat. "Dan hebben we kans op afkeur", legt de sierteler uit. "Of we hebben zelf al gezegd: we gaan het niet verkopen. We proberen een andere klant daarvoor te vinden, maar dat lukt niet altijd."

Veiling

De bloemen worden verhandeld op de bloemenveiling van Royal FloraHolland in Aalsmeer, de grootste sierteeltmarktplaats ter wereld. Per dag worden hier miljoenen bloemen geveild die van heinde en verre komen. "De functie van de veiling is om vraag en aanbod bij elkaar te brengen", legt Martin de Ruiter, commercieel directeur van Royal FloraHolland, uit. "Wij verhandelen alleen hier in Aalsmeer op een maandag zo'n twintig miljoen stuks. Op jaarbasis doen wij tien miljard stuks, waarvan zeven miljard in Nederland geproduceerd zijn. We zijn ook echt een logistiek knooppunt."

"Ik zie die kwekers heel hard werken om hun CO2-gebruik en energiegebruik terug te dringen", reageert De Ruiter op de aanzwellende kritiek. "Dat is iets waar iedereen vanuit zichzelf al intrinsiek mee bezig is. Consumenten maken daar wel meer bewuste keuzes in. De vraag hiernaar neemt ook toe."

Schone bloemen

Teler Van Paassen zou willen dat er CO2-neutraal geteeld wordt. "We willen schone bloemen. Daar maken we enorme stappen in. Ik kan zelfs zeggen dat we met onze telersvereniging in het gebied hier al voldoende aan de klimaateisen voldoen. We zijn hard bezig om richting 2040 klimaatneutraal te worden."

De kritiek laat Van Paassen niet koud. "Wij weten dat we elke dag mensen blij maken met onze bloemen, dat maakt ons ook trots. Anderzijds zijn er de critici, dat is een schril contrast. Het is niet altijd makkelijk om daar een antwoord op te hebben. We zijn een ondernemer met passie. Ik zou niet kunnen zeggen dat het me helemaal niets doet."

De nieuwste aflevering van Stand van Nederland: Generatie Next is op vrijdag om 23.10 uur te zien op NPO 2.