NSC-leider Pieter Omtzigt verlaat per direct landelijke politiek: 'Herstel lukt niet in Haagse hectiek'

Pieter Omtzigt verlaat de landelijke politiek. Dat maakte de leider en oprichter van regeringspartij Nieuw Sociaal Contract (NSC) vrijdag bekend in een video die hij op X heeft gezet. Hij draagt het fractievoorzitterschap naar eigen zeggen "vol vertrouwen" over aan Nicolien van Vroonhoven.

Omtzigt zat ruim 21 jaar in de Tweede Kamer, eerst voor het CDA, later als onafhankelijk parlementariër en sinds december 2023 als leider van zijn eigen partij NSC. "De tol daarvan is best groot geweest", erkent hij. Omtzigt zat al twee keer thuis met een burn-out. Echt herstel daarvan "lukt gewoon niet in de hectiek van de huidige Haagse politiek".

Met name met zijn vasthoudendheid bij het blootleggen van het schandaal rond de kinderopvangtoeslag dwong Omtzigt veel respect af. Zijn eigengereidheid bracht hem tegelijkertijd in conflict met zijn eigen CDA, dat destijds in de regering zat. Toen hij zich door de partij niet langer gesteund voelde, ging hij bijna vier jaar geleden zijn eigen weg.

Niet lang daarvoor was hij nog kandidaat geweest voor het partijleiderschap. Hij verloor die verkiezing nipt van toenmalig vicepremier Hugo de Jonge. Maar toen die afhaakte omdat hij het lijsttrekkerschap in coronatijd niet langer kon combineren met zijn taken als zorgminister, wees het partijbestuur Wopke Hoekstra aan als vervanger in plaats van Omtzigt.

Van CDA naar NSC

Ruim twee jaar na zijn breuk met het CDA richtte Omtzigt NSC op. De nieuwe partij, met bestaanszekerheid en goed bestuur als speerpunten, behaalde bij de Tweede Kamerverkiezingen in november 2023 twintig zetels. NSC stapte na een bij vlagen moeizame formatie in een rechts kabinet met PVV, VVD en BBB.

Omtzigt laat weten trots te zijn op de "mooie en inhoudelijk sterke fractie" van NSC in de Tweede Kamer en het "uitstekende werk" van de bewindslieden die namens de partij in het kabinet zitten. "Hoewel ik nog boordevol ideeën zit en het werk voor bijvoorbeeld de slachtoffers van het toeslagenschandaal en vooral de uithuisgeplaatste kinderen nog niet af is, zeg ik met veel spijt dat het me niet lukt om mijn mandaat af te maken."

De samenwerking met de andere drie coalitieleiders verliep vaak moeizaam. Zij vonden Omtzigt veeleisend en nogal eens emotioneel. De stroeve samenwerking kwam onder meer tot uiting in de kabinetsformatie en de onderhandelingen over de begroting vorig jaar augustus toen de gesprekken tot diep in de nacht zich voortsleepten.

Reacties

"Lieve Pieter, na alles wat we politiek samen hebben meegemaakt de afgelopen 3 jaar valt me dit heel heel zwaar", schrijft ze Nicolien van Vroonhoven op X. Andere prominente NSC'ers snappen de keuze die Omtzigt maakt. "Ik heb diep respect voor Pieter Omtzigt. Hij kiest nu voor zijn eigen gezondheid en gezin. Ik ben vastbesloten het enorme werk dat hij heeft verzet te helpen voortzetten. Alle steun voor Nicolien van Vroonhoven", reageert Caspar Veldkamp die voor de jonge partij als minister van Buitenlandse Zaken in het kabinet zit.

Leden van de fractie in de Tweede Kamer betreuren de stap van hun partijleider, maar tonen begrip. "Ontzettend bedankt voor alles", zegt Olger van Dijk. "Voor je briljante ideeën, inzicht in politiek en coaching van Kamerleden". De Kamer raakt "een bevlogen lid kwijt". Agnes Joseph houdt het bij "veel dank voor alles Pieter Omtzigt!".

"Veel respect Pieter voor alles wat je gedaan hebt voor Nederland en voor de samenwerking. Ik wens je het allerbeste toe", laat Geert Wilders van de grootste regeringspartij PVV op X weten. VVD'er Dilan Yesilgöz zegt op hetzelfde medium: "Dank voor de samenwerking Pieter. En voor wat je als Kamerlid allemaal gedaan hebt. Ik wens je het allerbeste voor de toekomst".

Caroline van der Plas van BBB vindt het goed dat Omtzigt voor zijn gezin en gezondheid kiest. "Veel dank voor alles wat je hebt betekend voor veel mensen in Nederland. Met name de mensen in de knel en de slachtoffers van het toeslagenschandaal. Het ga je goed. Ik wens je het allerbeste en dank voor de samenwerking", laat ze weten.