Verbod gezichtsbedekking zal ook 'bange' demonstranten raken, aldus minister Van Weel: 'Smoesjes om anoniem rottigheid uit te halen'

Het kabinet wil dat het dragen van gezichtsbedekkende kleding, zoals sjaals en bivakmutsen, verboden wordt bij demonstraties. Het wetsvoorstel daarvoor ligt al drie jaar klaar, maar komt nu opnieuw op tafel. Aanleiding is de bezetting van het Maagdenhuis in Amsterdam, waar veel pro-Palestijnse demonstranten met bedekte gezichten binnenkwamen. Er zullen uitzonderingen gelden op het verbod, maar de meeste demonstranten kunnen niet op coulance rekenen.

In Goedemorgen Nederland op NPO 1 legt David van Weel (VVD), minister van Veiligheid en Justitie, uit wat het kabinet wil veranderen. ''Volgens de huidige wet kunnen we alleen bij uitzondering gezichtsbedekkende kleding verbieden'', zegt hij. ''Het idee voor de toekomst is dat gezichtsbedekkende kleding in de regel verboden is, en bij uitzondering kan worden toegestaan."

Gezichtsbedekking kán in uitzonderlijke gevallen namelijk noodzakelijk zijn, legt Van Weel uit: ''Denk bijvoorbeeld aan demonstranten die hun gezicht bedekken als uiting van een geloofsovertuiging. Of denk aan Oeigoerse of Iraanse demonstranten. Als zij herkenbaar demonstreren en die beelden verspreiden zich, is er een risico dat hun familie in het thuisland daarvoor wordt opgespoord en vervolgd.''

Wie niet in een dergelijke noodsituatie verkeert, is verplicht om herkenbaar voor de dag te komen. "Sommige demonstranten zeggen dat ze bang zijn om thuis opgezocht te worden als ze hun gezicht niet bedekken, maar dat zijn ook smoesjes die worden gebruikt om anoniem rottigheid uit te halen", aldus Van Weel. "Dat hebben we nu in het Maagdenhuis ook weer gezien. Die anonieme demonstranten kunnen niet worden vervolgd voor strafbare feiten, er kan ook geen schade worden verhaald. Ja, dat is niet waar het demonstratierecht voor bedoeld is."

Demonstranten die tóch hun gezicht verhullen, hoeven volgens Van Weel echter niet bang te zijn dat ze daar ernstig voor worden gestraft. "We maken hier geen superzware overtredingen van, want het demonstratierecht is belangrijk."

Demonstratierecht

GroenLinks-PvdA-Kamerlid Habtamu de Hoop vreest dat het huidige wetsvoorstel het demonstratierecht onder druk zal zetten. De kaders van de wet zijn nog onvoldoende gedefinieerd, aldus De Hoop. "Die bezetting bij het Maagdenhuis van deze week ging zeker te ver, maar er zijn echt genoeg mensen die bij een demonstratie gewoon gevaar lopen. We moeten zeker blijven weten dat demonstreren voor iedereen toegankelijk blijft als de initiatiefwet wordt doorgevoerd, ook voor die mensen, en daar ben ik nu nog niet van overtuigd. Dat zal juridisch niet makkelijk zijn." Hij zegt zijn steun voor de wet dan ook nog niet toe.

Het zou goed kunnen dat de wet de komende maanden nog wordt verbeterd, vertelt minister Van Weel. "Er wordt nu nog onderzoek gedaan naar de huidige Wet Openbare Manifestaties en demonstraties in zijn algemeenheid. Daar wachten we nog op, want die resultaten kunnen leiden tot nieuwe voorstellen. We verwachten dat de herziene versie van de wet in de tweede helft van het jaar wordt gepubliceerd."