Eric Smit blikt terug op vete met Nina Storms: ‘Je bent als journalist kwetsbaar’
Onderzoeksjournalist Eric Smit kwam in 2010 in opspraak vanwege zijn vuistdikke biografie Nina over Nina Storms, de omstreden oprichtster van het voormalige WorldOnline. Nina Storms, die toen nog Nina Brink heette, kon het boek niet waarderen: ze legde beslag op de bezittingen van Smit en startte meerdere juridische procedures. In Goedemorgen Nederland vertelt Smit hoe hij terugkijkt op die periode: “Ik heb nachten wakker gelegen.”
In de biografie schreef Smit over de zakelijke lotgevallen van Storms die leidden tot een groot schandaal op de Amsterdamse Effectenbeurs. De zakenvrouw maakte 25 jaar geleden een beursgang met WorldOnline, destijds een veelbelovende internetprovider, maar de koers stortte al snel in. Storms had zelf haar aandelen in het bedrijf al eerder verkocht en trad uit de publieke sfeer met een fortuin op zak. Beleggers waren de klos: zij leden een gezamenlijk verlies van zo'n 2,3 miljard euro.
De biografie schetst een genuanceerd beeld van Storms, zegt Smit zelf: “Die beursgang heeft haar eigenlijk als de grote schuldige aangewezen. Mijn boek beschrijft dat het niet alleen Nina Brink [Storms, red.] is geweest; er stonden heel veel mensen om haar heen, advocaten, accountants, medewerkers, beleggers, investeerders, noem maar op, die allemaal mede bijgedragen hebben aan dat echec.”
“Ik heb haar vooraf om wederhoor gevraagd, een document gestuurd", voegt Smit toe. "Daar kwam geen reactie op, totdat ik ineens een uitnodiging kreeg om naar de rechtbank te komen." Storms had een kort geding aangespannen tegen Smit. "Het was de eerste dag van de zomervakantie in Amsterdam, ik was de verjaardag van mijn kinderen aan het vieren, en ik moest toen gaan procederen. Ze had beslag laten leggen op alle rekeningen, op mijn huis, noem maar op.” Het kort geding mondde uit in een schikking, waardoor Storms alle beslagen moest laten vallen.
“Ik heb haar vooraf om wederhoor gevraagd, een document gestuurd. Daar kwam geen reactie op, totdat ik ineens een uitnodiging kreeg om naar de rechtbank te komen.”
Dat was echter niet het eind van het geschil. Een reeks juridische procedures volgde, waarin Storms onder andere royalty’s op de biografie en een flinke schadevergoeding eiste. Smit: “Ik heb nachten wakker gelegen. Ik had een claim van een miljoen euro aan mijn broek hangen.”
‘Je bent als journalist kwetsbaar’
Inmiddels zijn Smit en Storms “nader tot elkaar gekomen”, vertelt de onderzoeksjournalist. Desalniettemin heeft het geschil Smit als journalist veranderd. Hij vertelt: “De belangrijkste les die ik heb geleerd van dit verhaal is dat je als journalist kwetsbaar bent. We leven in een rechtsstaat waarin je, in principe, alles mag schrijven. Ik heb deze biografie geschreven, 365 pagina’s, de inhoud goed uitgezocht… Maar uiteindelijk kun je toch kapotgeprocedeerd worden.”
Smits benadering van zijn journalistieke werk is ook veranderd door Nina, geeft hij toe: "Dit boek heeft mij gedwongen om na te denken: voor wie schrijf ik dit eigenlijk, waarom schrijf ik dit eigenlijk? Je hebt als journalist een verantwoordelijkheid over het werk dat je naar buiten brengt. Dat heeft gevolgen voor jezelf, voor het medium waarvoor je schrijft, maar ook voor de persoon waarover je je schrijft. Die reflectie is wel enorm belangrijk."