Conclusie na botsing schepen op Noordzee: 'Het is niet veilig, het is te druk'

Daags na de scheepsbotsing voor de kust van Engeland wijzen experts met de vinger naar de drukte op de Noordzee. Scheepvaartexpert bij Stichting De Noordzee Maarten Verdaasdonk maakt zich al langer zorgen om scheepvaartveiligheid op dit druk bevaren gebied. "Het wordt steeds drukker. De Noordzee is één van de drukst bevaren zeeën ter wereld", zegt hij in Goedemorgen Nederland op NPO1.

Er zijn daarnaast ook steeds meer schepen en de vaartuigen die er zijn, nemen in omvang toe. "En de Noordzee wordt tegenwoordig ook gebruikt door een heleboel andere partijen. Denk bijvoorbeeld aan de snelle uitrol van windmolenparken." Verdaasdonk benadrukt het belang dat streng gekeken moet worden hoe de veiligheid op de Noordzee te verbeteren. "De zee wordt niet groter, maar de activiteiten nemen wel toe."

De Solong, die onderweg was naar Rotterdam, botste maandagochtend op de Stena Immaculate, die daar voor anker lag. Daarna brak op beide schepen brand uit. De Solong was daarna gaan drijven. Een bemanningslid van de tanker zei dat het vrachtschip "vanuit het niets" op hen botste. In de tanker zat 50.000 ton kerosine.

De rookontwikkeling bij de Stena Immaculate, die kerosine lekt, is inmiddels "heel erg" teruggedrongen. "Het ergste lijkt achter de rug", zegt een woordvoerder van Boskalis, dat opdracht kreeg om het schip te bergen. Het Amerikaanse bergingsbedrijf T&T gaat volgens hem de berging doen van het andere schip, de Solong. Bij dit containerschip is "nog wel echt rook, maar daar zijn wij niet bij", aldus de zegsman van de maritieme dienstverlener uit Papendrecht.

Weinig vervuiling?

Na de botsing was er angst dat veel kerosine in de zee terecht was gekomen. "Wat er uitgelekt is, lijkt te zijn verdampt of verbrand", zegt de woordvoerder van Boskalis. "Dat is het voordeel van kerosine, het is heel licht vergeleken met zware stookolie. Stookolie verdampt niet en verbrandt ook niet goed dus dat komt uiteindelijk op een strand terecht. Het voordeel is dus dat er weinig kerosine in het milieu is terechtgekomen."

"We doen nu metingen naar dampen in de lucht en temperatuurmetingen om vast te stellen of zich in het schip nog eventuele brandhaarden bevinden. Pas als we zeker zijn dat het verantwoord is gaan we kijken hoe we de lading eruit kunnen halen. We zien dat het schip rondom flink heet is geweest", vervolgt hij.

Het is nog niet duidelijk waar de Stena Immaculate straks heen gesleept wordt. Ook is het te vroeg om te zeggen wanneer de berging wordt afgerond. "Dat kan deze week zijn, maar kan ook volgende week zijn. Er is ook geen haast, het schip ligt lekker verankerd."

Solong gaat zinken

De Britse kustwacht verwacht dat het vrachtschip Solong zal zinken. Onderminister Mike Kane zei in het Lagerhuis dat het "onwaarschijnlijk is dat het schip blijft drijven". Sleepboten worden ingezet om te zorgen dat het vaartuig niet naar de kust afdrijft, stelde hij.

Kane verklaarde ook dat de autoriteiten aannemen dat een vermist bemanningslid van het vaartuig niet meer in leven is. Hij stelde dat de autoriteiten nog proberen te achterhalen wat voor lading de Solong precies aan boord heeft. Er zijn maatregelen genomen om vervuiling te voorkomen.

'Sneller duidelijkheid over lading'

Na een ongeluk tussen schepen op zee moet veel sneller duidelijk worden wat de schepen als lading bij zich hebben, vindt Stichting De Noordzee. De eigenaar van het vrachtschip Solong zegt dinsdag dat er geen giftig natriumcyanide aan boord was van het schip. Directeur Ewout van Galen van de stichting is kritisch dat de eigenaar dat pas een dag na de aanvaring laat weten.

"We maken ons met z'n allen ontzettend zorgen om deze giftige stof en dat die misschien in de containers zat. Het is wel verbazingwekkend dat de eigenaar dit nu pas laat weten", vindt Van Galen. De eigenaar zei dinsdag dat er vier lege containers op het vrachtschip stonden, die eerder wel natriumcyanide bevatten. "Deze containers zullen onder toezicht blijven staan", aldus de verklaring.

Natriumcyanide is enorm giftig, nog veel giftiger dan olie die kan lekken uit een schip, legt Van Galen uit. "Bij natriumcyanide kan een vis doodgaan bij 0,1 milligram op één liter water." Ook werd eerder bekend dat er kerosine lekte bij de tanker die werd geraakt. "Deze verschillende stoffen kunnen een versterkend effect hebben op elkaar", zegt hij.

Vrachtlijst

Daarom moet volgens Van Galen verplicht worden dat schepen direct een vrachtlijst delen na een ongeluk op zee. "Dit is voor de bergingswerkzaamheden enorm belangrijk. Zo kunnen de risico's voor mens en natuur beter worden ingeschat."

Ook vraagt hij zich af of het slim is om dit soort giftige stoffen over zee te vervoeren. "Kerosine is eveneens een behoorlijk giftige stof. Het kan veel effect hebben op zeedieren. En het kan uiteindelijk in de voedselketen terechtkomen. Dat zijn heel serieuze gevolgen, voor mens en dier."