Mannelijk lichaam nog altijd de norm in medische wereld: 'Serieus probleem!'
De gezondheidszorg is nog steeds voornamelijk gericht op het mannenlichaam, met grote gevolgen voor vrouwen. Hun symptomen worden niet altijd herkend, medicijnen zijn vooral getest op mannen, en fysieke klachten worden vaak afgedaan als stress of overspannenheid. Dit leidt tot jarenlange medische zoektochten, waarbij veel vrouwen zich niet serieus genomen voelen. Columniste Roos Schlikker luidt de noodklok.
Zaterdag is het Internationale Vrouwendag en wordt in Amsterdam de documentaire De Patiëntenreis vertoond. Deze aangrijpende film laat zien hoe drie vrouwen jarenlang vochten voor erkenning van hun medische klachten. Hun zoektocht was zo uitzichtloos dat ze zelfs euthanasie overwogen. Pas na jaren kregen ze eindelijk een diagnose en konden ze weer in hun kracht staan.
Columniste Roos Schlikker, ambassadeur van Voices for Women, herkent deze problematiek en luidt de noodklok: de gezondheidszorg is nog steeds vooral gericht op het mannenlichaam. Dit heeft verstrekkende gevolgen voor vrouwen die medische hulp zoeken.
Fundamenteel probleem
"Het is een heel groot probleem", zegt Schlikker in Goedemorgen Nederland op NPO 1. "In de medische wereld is er altijd vanuit gegaan dat vrouwen gewoon een kleinere versie zijn van mannen, zonder piemel. Maar vrouwen hebben een compleet ander lijf. Ons hormonale systeem is complex en heeft een enorme invloed op onze gezondheid."
Een schrijnend voorbeeld is de manier waarop hartinfarcten bij vrouwen vaak worden gemist. "Vrouwen vertonen andere symptomen dan mannen, maar omdat de medische kennis voornamelijk is gebaseerd op mannenlichamen, worden hun klachten niet herkend", legt Schlikker uit. "Hetzelfde geldt voor medicijnen: die worden meestal getest op mannen. Daardoor ervaren vrouwen vaker bijwerkingen. Met een beetje pech gaan wij gewoon neer. Dat is een gigantisch probleem."
Van werkstress tot hormonen
Naast medische onderdiagnoses krijgen vrouwen ook vaak te horen dat hun klachten psychisch zijn. "Het komt ongelooflijk vaak voor dat een vrouw zich met klachten meldt bij de dokter en dat er dan gezegd wordt: werk jij niet een beetje te hard?" vertelt Schlikker. "Zelf kreeg ik ooit een burn-out aangepraat, terwijl ik gewoon een zware migraineaanval had door hormonale schommelingen. Heel veel fysieke kwalen worden niet herkend en afgedaan als stress of overspannenheid."
Deze missers binnen de gezondheidszorg hebben een enorme impact op vrouwen. Doordat hun klachten niet serieus worden genomen, gaan ze aan zichzelf twijfelen. "Uiteindelijk stelde ik zelf mijn diagnose door te googlen", zegt Schlikker. "Maar niet iedereen kan dat. Ik ben journalist en goed in onderzoek doen. Heel veel mensen hebben geen idee waar ze moeten beginnen. Zij laten zich keer op keer naar huis sturen en gaan op een gegeven moment geloven dat ze zich aanstellen. Dat doet enorm veel met je psyche."
“In de medische wereld is er altijd vanuit gegaan dat vrouwen gewoon een kleinere versie zijn van mannen. Zonder piemel. Maar vrouwen hebben een compleet ander lijf”
Tijd voor verandering
Volgens Schlikker laten de verhalen van vrouwen in De Patiëntenreis zien dat de medische wereld een enorme inhaalslag moet maken. De gezondheidszorg moet inclusiever worden en meer rekening houden met de verschillen tussen mannen en vrouwen. Dat betekent betere opleidingen voor artsen, uitgebreider onderzoek naar vrouwelijke symptomen en een kritische blik op hoe medicijnen worden getest.