De nood is hoog, maar opnieuw lijkt EU niet eensgezind over steun voor Oekraïne: 'Helemaal met lege handen naar huis gaat Zelenski niet'
De Europese Unie laat de Oekraïense president Volodimir Zelenski vandaag met lege handen naar huis gaan na de ingelaste top in Brussel. Dat zegt correspondent in Brussel van De Telegraaf Alexander Bakker, die denkt dat lidstaten zelf voor Oekraïne in de bres springen.
In Brussel komen premier Dick Schoof en de andere leiders van de EU-landen bijeen om te praten over steun aan Oekraïne en het herbewapenen van Europa. Ook de Oekraïense president Volodimir Zelenski is aanwezig. "In de week waarin Amerika heel veel twijfel laat bestaan over steun aan Oekraïne, zou je verwachten dat de Europese Unie in het gat springt", zegt Bakker in Goedemorgen Nederland op NPO 1.
De verwachtingen zijn dus hooggespannen. EU-buitenlandchef Kaja Kallas sprak vorige week de hoop uit dat lidstaten tijdens de top het Rearm Europa-plan van Commissievoorzitter Ursula von der Leyen verwelkomen. Met dat plan, dat ten goede moet komen aan de Europese defensie en steun aan Oekraïne, is 800 miljard euro gemoeid.
“Er is verdeeldheid en het ziet ernaar uit dat de EU Zelenski met lege handen naar huis laat gaan.”
Voor Von der Leyen haar plannen kan verwerken in wetgeving, moeten de EU-lidstaten unaniem voor stemmen. Bakker denkt niet dat dit vandaag gaat gebeuren. Het Hongarije van Viktor Orbán ligt namelijk opnieuw dwars. "Er is verdeeldheid en het ziet ernaar uit dat de EU Zelenski met lege handen naar huis laat gaan."
Orbán enfant terrible
Orbán had woensdag een gesprek met de Franse president Emmanuel Macron. De nationalistische Hongaarse president spreekt over een strategisch verschil in inzicht dat door de Amerikaanse presidentsverkiezingen "onoverbrugbaar" is geworden. Hongarije heeft steun uitgesproken voor de lijn van de Amerikaanse president Donald Trump.
"In plaats van door te gaan met wapenleveranties en de oorlog, zijn er zo snel mogelijk een staakt-het-vuren en vredesbesprekingen nodig", zei een regeringswoordvoerder eerder. Bakker vraagt zich af of Macron op Orbán heeft kunnen inpraten. Hij verwacht dat lidstaten opnieuw om Orbán "heen moeten werken".
Dat gebeurde vorig jaar, toen Orbán niet akkoord wilde gaan met een omvangrijk steunpakket voor Kiev. Vlak voor de stemming verliet Orbán de zaal, waarna het steunpakket alsnog werd aangenomen. "Orbán kon tegen zijn landgenoten zeggen dat hij niet voor had gestemd en de andere lidstaten konden zeggen dat Hongarije niet tegen had gestemd", zegt EU-correspondent Stefan de Vries, ook te gast in Goedemorgen Nederland.
“Het zal niet struikelen op de wil of onwil van Viktor Orbán.”
Bakker hoorde in de wandelgangen dat zo'n scenario opnieuw mogelijk is. "Een diplomaat zei: het kan zomaar weer gebeuren." Maar er zijn meer manieren om Orbán te passeren, zegt De Vries. "Je kan ook met lidstaten iets besluiten. Technisch gezien dus niet als Europese Unie, maar bijvoorbeeld met 26 lidstaten samen."
Toch steun voor Zelenski
Hoe dan ook zal Europese steun voor Oekraïne worden uitgebreid, denkt De Vries. "Het zal niet struikelen op de wil of onwil van Viktor Orbán." Ook Bakker benadrukt dat Zelenski niet helemaal met lege handen naar huis gaat. "Verschillende landen zelf zullen wel nieuwe plannen aankondigen. Zo zagen we gisteren al dat Nederland bezig is om 3,5 miljard euro te reserveren voor Oekraïne."