Nog altijd rust er een stigma op werken met je handen: 'Gooi de deuren veel meer open!'
Er is een steeds groter tekort aan mensen in de technische sector. Adnan Tekin, voorzitter van de MBO Raad, luidt in de nieuwste podcast van Stand van Nederland de noodklok. "Als je in de technieksector kijkt, was het tekort in 2021 50.000 vacatures en in 2022 al 80.000 vacatures."
"Dat is behoorlijk veel, zo'n anderhalf miljoen banen", zegt Tekin. "Zeker als je bedenkt dat er veel maatschappelijke uitdagingen zijn, waaronder de woningbouwbehoefte en energietransitie. Met behulp van techniek kunnen we dat verder brengen."
De technieksector kampt al jarenlang met een groot tekort aan studenten. Volgens Tekin is de demografie van Nederland een belangrijke factor in de huidige tekorten. "Dat was al voorspeld, maar corona heeft dat vertraagd, omdat studenten langer op school bleven. Er zijn te weinig millennials geboren."
Meer weten? Luister naar de podcast van Stand van Nederland. De tekst gaat hieronder verder.
Af van stigma
Veel ouders sturen aan op een hbo- of universitaire studie, omdat ze denken dat daar het grote geld te verdienen valt. "Veel ouders vinden dat het kind het beter moet hebben dan de ouders zelf", ziet Tekin. Ook de overheid speelt een rol. "Wij hebben de Lissabon-doelstelling, wat inhoudt dat ruim 50 procent van de bevolking hoger opgeleid moest zijn, ondertekend. Dat hebben we ruimschoots gehaald."
De Lissabon-doelstelling was een actie- en ontwikkelingsplan voor de Europese Unie, dat in maart 2000 werd aangenomen. Deze had een looptijd van tien jaar net als diens opvolger, de EU 2020-strategie. De doelstellingen hebben het stimuleren van het behalen van hogere opleidingen bevorderd, maar daardoor worden mbo'ers onterecht over één kam geschoren, denkt Tekin.
Hij pleit daarom voor een nieuwe Lissabon-doelstelling, maar dan voor mbo'ers. "Zodat het beleid en systeem gekanteld worden, waardoor het eenvoudiger wordt om voor een mbo-studie te kiezen." Het stigma dat aan mbo-opleidingen kleeft zal niet meteen verdwijnen, maar Tekin is positief gestemd. "Ik spreek ouders die hun ogen uitkijken, omdat zij inzien dat wij prachtig onderwijs geven. Gooi de deuren veel meer open!"
'Mijn moeder zegt: ik ben zo blij dat je dit vak hebt gekozen'
Loodgieter en vlogger Anouar Otmane (foto, rechts) kwam op zijn tiende in Nederland terecht vanuit Marokko. Inmiddels heeft hij een carrière in de techniek opgebouwd. "Ik heb een goede leermeester gehad, op de middelbare school, die zei: 'Anouar, jij bent goed met je handen, daar moet je iets mee doen'. Ik zal hem nooit vergeten. Hij heeft mij erg gemotiveerd."
Anouar volgde een opleiding en ging daarnaast zeven jaar lang naar een avondschool. "Ik ben nog steeds aan het studeren. Het loodgietersvak is breed, je moet je blijven bijscholen. Mensen onderschatten dat heel erg. Ieder jaar verandert er wel wat, komen er nieuwe regels."
Volgens Anouar rust er nog altijd een stigma op werken met je handen. "Mijn moeder was lerares. Toen ze hoorde dat ik met mijn handen ging werken... Dat vond ze niet goed. Maar nu zegt ze: ik ben zo blij dat je dit vak gekozen hebt, want je bent goed terechtgekomen."
"Ik ben gelukkig geworden", zegt de loodgieter. "Je helpt mensen en ik heb er vriendschappen aan overgehouden. "Mensen die letterlijk in de shit zitten, heb ik geholpen."
'Laat jongeren vroeger in contact komen met techniek'
Nederland begint heel laat om jongeren in contact te laten komen met techniek, ziet voorzitter van de MBO Raad Tekin. "Je moet hier structureel op de lagere school mee beginnen. Er heerst een traditioneel beeld dat werken in de techniek zwaar en vies is, maar dat is in de meeste gevallen echt niet meer zo. Het is juist één van de meest innoverende sectoren."
Hij noemt de energietransitie als voorbeeld. "Dat hadden we nooit gekund zonder innovatie. Het levert een bijdrage aan een betere wereld, dus ik denk dat veel jongeren dat aanspreekt."