EIB: 10.000 woningen lopen al dit jaar vertraging op door stikstofuitspraak

De vergunningaanvragen voor de bouw van 10.000 woningen kunnen dit jaar al vertraging oplopen door een uitspraak van de hoogste bestuursrechter over stikstof in december. Dat zegt directeur van het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) Taco van Hoek in het radioprogramma Sven op 1.

De rechter oordeelde vorige maand dat boeren, bouwers, of andere bedrijven niet zomaar ongebruikte stikstofruimte mogen inzetten zonder hiervoor een vergunning aan te vragen. Met terugwerkende kracht betekent dit dat boeren die tussen 2020 en 2025 zo te werk gingen, mogelijk illegaal zijn. Zij hebben tot en met 2030 om dit te herstellen.

Het is nog onduidelijk wat de uitspraak betekent voor woonwijken die zijn gebouwd dankzij zogenoemde 'interne saldering', zoals het schuiven met stikstofruimte genoemd wordt. "Wij gaan ervan uit dat dingen die al gebouwd zijn of projecten waar de schop al in de grond is gegaan, niet meer teruggedraaid zullen worden", zegt Van Hoek.

Voor nieuwe projecten levert de uitspraak echter wel vertraging op. "De natuurvergunning zul je in de regel krijgen. Maar we verwachten dat de uitspraak de vergunningen voor dit jaar serieus neerwaarts kan beïnvloeden."

Op dit moment wordt voor zo'n 6 procent van de bouwprojecten een natuurvergunning aangevraagd. "Dat zal behoorlijk gaan toenemen. We denken zeker ruim verdubbelen", zegt de EIB-directeur. Voor bureaus die helpen bij het aanvragen van zo'n vergunning, betekent dat veel meer werk. "Dat kan voor knelpunten zorgen", vreest hij.

Luister dit gesprek terug als podcast. De tekst gaat hieronder verder.

'10.000 projecten lopen dit jaar al vertraging op'

Het proces voor het verkrijgen van een natuurvergunning duurt nu ongeveer zes maanden. Van Hoek verwacht dat dit kan oplopen tot tussen de zes maanden en een jaar voor de gemiddelde vergunning. Hierdoor kunnen dit jaar al zo'n 10.000 woningbouwprojecten vertraging oplopen, maar de grootste gevolgen worden pas in 2026 en 2027 zichtbaar. "Het is een streep door de rekening van het kabinet", zegt Van Hoek.

Tekst gaat verder onder X.

Minister Mona Keijzer (Volkshuisvesting) zei onlangs nog dat 100.000 woningen per jaar bouwen tot 2027 niet haalbaar is, maar daarna is het volgens haar een realistisch doel. Van Hoek noemt het "wensdenken". "Er is ander beleid nodig om bij die doelstelling te komen."

Volgens Van Hoek heeft de uitspraak van de rechter overigens geen positief effect op de natuur. "De vergunningen zullen er uiteindelijk wel komen, maar deze uitspraak dwingt je om de vergunning aan te vragen."

Greenpeace

Over de recente uitspraak in de zaak die milieugroep Greenpeace had aangespannen tegen de Staat, maakt de EIB-directeur zich minder zorgen. De regering moet ervoor zorgen dat uiterlijk in 2030 op minimaal de helft van de stikstofgevoelige natuur niet meer stikstof neerslaat dan de gebieden aankunnen.

"Deze uitspraak kan de bouw juist voltrekken, hoor je bij politieke partijen en ook in de bouw", zegt Van Hoek. "Je kan namelijk zeggen: we gaan krachtdadig ingrijpen bij de landbouw. Dan komt er ruimte." Hij houdt wel een slag om de arm. "Je hoort ze spreken over de uitkoop van boeren. Zo'n proces duurt jaren."