Nederland speelt 'uitzonderlijke rol' bij missie in Estland: 'Wij zijn ook kwetsbaar'
De Nederlandse krijgsmacht is in tientallen jaren niet met zo'n grote inzet aan militairen en materieel aanwezig geweest in Oost-Europa als nu. Dat bevestigt Defensie na vragen van het tv-programma Stand van Nederland: Wereld op Scherp (Omroep WNL). De sterke aanwezigheid van Nederland komt door de oplopende spanningen tussen de NAVO en Rusland.
Maandag start een nieuw hoofdstuk in die militaire aanwezigheid met de internationale missie 'Baltic Sentry'. De missie werd vorige week aangekondigd door secretaris-generaal van de NAVO Mark Rutte, en heeft als doel sabotage van belangrijke infrastructuur onder water te voorkomen. In de afgelopen maanden zijn er verschillende incidenten gemeld waarbij schade is veroorzaakt aan onderzeese kabels.
Nederland levert met onder andere drie schepen van de Koninklijke Marine de grootste bijdrage aan Baltic Sentry. Een van die schepen is de Zr.Ms. Luymes, een hydrografisch opnemingsvaartuig, waarmee cruciale infrastructuur onder water in kaart zal worden gebracht en mijnen kunnen worden opgespoord.
Estland
Verslaggever Jill Bleiksloot is maandagochtend op de Zr.Ms. Tromp in Estland, zo'n 200 kilometer van de Russische grens. Er is sprake van sabotage op de Baltische Zee en daarom wil de NAVO er met een grote missie voor zorgen dat te beëindigen of in ieder geval streng in de gaten te houden.
Commandeur Arjen Warnaar is verantwoordelijk voor de grote schepen van onze eigen schepen op de Oostzee. "Wat we in eerste instantie gaan doen, is beeld opbouwen", legt hij uit in de uitzending van Goedemorgen Nederland op NPO 1. "Dat we zien wat er zich buiten allemaal afspeelt."
"Het gaat ons vooral om te detecteren als er afwijkingen zijn in het standaardtransport. Op het moment dat we die detecteren, kunnen we kijken wat er dan precies aan de hand is. Als het niet in de haak is, kunnen we samen met de landen om ons heen ingrijpen", zegt Warnaar.
Voorbeeld
"Het laatste voorbeeld betrof een groot vrachtschip dat z'n anker over de bodem sleepte", vertelt Warnaar. "Als je zo'n anker over de bodem sleept, kom je natuurlijk die kabels tegen. Dan worden die kabels vernietigd."
De hoeveelheid kabels in de Noordzee betreft aanzienlijk meer dan het aantal in de Oostzee, weet Warnaar. Als we daarin gesaboteerd worden, betekent dat onder andere dat we dat gaan merken in ons betalingsverkeer en in de logistiek. "Dat betekent dat ook wij kwetsbaar zijn. Misschien wel iets meer nog dan we ons realiseren."
Uitzonderlijke rol
Brigadegeneraal Han Bouwmeester noemt de rol die Nederland speelt "redelijk uitzonderlijk". "Wij zijn nu de baas, maar het is wel ingekapseld in een NAVO-structuur. Warnaar rapporteert onder andere aan Northwood (Londen, red.), daar zit een groot maritiem hoofdkwartier van de NAVO."
"Het is heel belangrijk dat we dit doen", benadrukt Bouwmeester. "Er liggen nogal wat kabels. Daar zijn we ook heel sterk van afhankelijk. De Nederlandse economie is vooral ook een diensteneconomie, die heel veel gebruikmaakt van onder andere internet."